Đó là một ngày đầu thu khi tôi lạc bước đến rừng Thiền Huyền Không Sơn Thượng, một ngôi chùa theo hệ phái Phật giáo Nam tông nằm trên lưng chừng núi thuộc huyện Hương Trà, cách thành phố Huế 14 km về hướng Tây. Tôi có cảm giác như mình đang lạc vào tiên cảnh với mây trắng mờ ảo phủ vây núi non trùng điệp, rừng thông xanh thẫm, những mặt hồ trong vắt lung linh phản chiếu bầu trời và cỏ hoa tươi đẹp.
Trước khi đến nơi này, tôi có nghe nhiều người nói về ngôi chùa nổi tiếng cùng cảnh vật thần tiên nơi đây và vị sư trụ trì vô cùng tài hoa. Vừa đi tôi vừa nghĩ đến những câu thơ tuyệt đẹp của thi sĩ Phạm Thiên Thư:
“Rằng xưa có gã từ quan,
Lên non tìm động hoa vàng nhớ nhau.
Thôi thì thôi đừng ngại mưa mau
Đưa nhau ra tới bên cầu nước xuôi
Sông này đây chảy một giòng thôi
Mây đầu sông thẫm tóc người cuối sông…” (1)
Không hiểu sao tôi đã quên mất hai chữ “nhớ nhau” mà trong đầu tôi chỉ có hai chữ “ngủ quên”. Xin mạn phép nhà thơ Phạm Thiên Thư cho tôi tạm đổi một chút trong hai câu đầu tiên của bài thơ “Động hoa vàng” khi tôi đang trong cảnh giới này :
“Rằng xưa có gã từ quan,
Lên non tìm động hoa vàng … ngủ quên”!
Thanh tịnh
Tôi không biết vị sư trụ trì chùa, Tỳ khưu Giới Đức – Minh Đức Triều Tâm Ảnh, có phải đã là “quan” để “từ” hay không, nhưng chắc chắn một điều là ông đã từ bỏ cuộc sống của con người bình thường đầy hỉ nộ ái ố để bước chân vào chốn Thiền môn thanh tịnh. Tuy nhiên, sau đó khi gặp ông rồi, tôi mới hiểu ông không hề bỏ quên cuộc đời, thân ông bỏ nhưng tấm lòng của ông đối với đời được san sẻ từ bi bao la. Là bậc cao tăng uy tín, đào tạo nhiều tăng tài cho Phật giáo nguyên thủy Việt Nam, ông còn là một nhà sư giỏi thơ văn, hội họa và mỹ thuật, đặc biệt nổi tiếng về thư pháp. Phần lớn những xây dựng ở rừng Thiền này được các sư thầy làm bằng tay, từ những cái am, đình, những ao sen, đến những chiếc cầu gỗ xinh xinh bắc ngang qua hồ. Cả cánh rừng thơ mộng này nào đâu ông chỉ hưởng riêng mình, mỗi góc vườn xinh đẹp là một món quà tặng cho khách thập phương, mỗi câu thơ trên đá là một lời nhắn nhủ, là ánh sáng soi rọi vào hồn người trần thế. Trước đây ngoài đời Sư là thầy Nguyễn Duy Kha, từng là giáo sinh khóa 2 trường Sư Phạm Quy Nhơn. Xuất gia năm 1973, thọ giới Sa di năm 1973 và thọ giới Tỳ kheo năm 1977 tại chùa Tam Giới, Đà Nẵng. Sau đó Sư sáng lập chùa Huyền Không từ một mái lá dưới chân đèo Hải Vân năm 1978. Đến năm 1989, Sư thành lập Huyền Không Sơn Thượng II, rộng 50 ha., chính là nơi chúng tôi đang đến.
Lối vào Huyền Không Sơn Thượng
Con đường đất đỏ dẫn đến Huyền Không vẫn còn hoang sơ và gập ghềnh không dễ đi, thế nhưng khi đến nơi rõ ràng là một khung cảnh thần tiên thơ mộng đang hiện ra trước mắt mọi người.
Bước qua rừng thông mà lá thông vàng lót dày êm ái dưới mỗi bước đi, vừa đi vừa ngắm những ao sen trắng điểm hoa súng tím, tâm hồn tôi chợt dịu nhẹ một cách lạ lùng. Đi đến đâu ta có thể thấy thơ đến đó. Những câu thơ được khắc theo kiểu thư pháp bay bướm trên đá, trên gỗ… Tôi không ghi chép lại nổi hết tất cả những câu thơ đã rải trên đường, cứ mỗi khoảng cách vài mét là có một phiến đá, một tấm gỗ thông với thơ. Từ lối vào rừng Thiền là một bảng nội quy bằng thơ:
“Là người lịch sự văn minh,
Giữ gìn chút cảnh chút tình sau đây:
Không nên đốn củi, chặt cây.
Không nên nhóm lửa lan lây cháy rừng.
Không nên xả rác lung tung,
Không nên câu cá, cũng đừng bẻ hoa.
…..
Để còn chút mộng chút mơ,
Để còn nét chữ câu thơ … hồn thiền.”
Không biết có phải vì cái bảng nội quy rất “thơ” đó hay không mà tuyệt nhiên trên quãng đường dài hơn cây số đến Am Mây Tía, nơi ở của tỳ khưu Giới Đức, mọi thứ đều đẹp đẽ, sạch sẽ dù rải rác đây đó tôi thấy có nhiều nhóm khách thập phương cùng đến viếng chùa. Cây cối được chăm sóc tốt tươi, hoa lá tưng bừng, trong nhiều cái ao bên đường những bông súng màu tím tươi vui khoe sắc. Chúng tôi đi qua những chiếc cầu bằng gỗ, một khu rừng thông, vườn trúc, thấp thoáng qua rừng cây những mái chùa cong cong hết sức nên thơ.
Từ lúc bước vào rừng Thiền tôi đã nghĩ vị trụ trì này rất lạ. Rất tài hoa, lãng mạn khi tạo dựng được cả một khu rừng và cảnh chùa theo lối vườn Huế thi vị như thế này. Ngoài rừng thông, vườn trúc, vườn kiểng hơn 100 chậu non bộ, những ao sen hồng, súng tím, còn có cả một vườn lan khoảng 200 loại lan quý bốn mùa khoe sắc là Mặc Lan, Đông Lan, Tứ Thời, Hồng Điểm, Bạch Ngọc, Nhất Điểm Hồng, Đại Kiều, Tiểu Kiều v.v… cùng một vườn hồng phía trước với hàng trăm loại hồng: Hồng Bạch, Hồng Nhung, Hồng Vàng … Rải rác đây đó là những mái am, ngay cả điện thờ Phật chính cũng nhỏ nhắn xinh xắn, kiến trúc đơn giản mộc mạc. Tất cả đều toát lên tinh thần và tâm hồn Việt, không chút lạ lùng ngoại lai. Tôi cũng nhận thấy ông chịu ảnh hưởng nhiều từ thơ Thiền của các vị thiền sư. Ngay bức tường đá trên đường vào là bài thơ của thiền sư Viên Minh:
“Viết bài thơ trên cát,
Con sóng vỗ xóa đi.
Vô tình đâu nhớ được,
Mình viết bài thơ gì.”
Rừng Thiền Huyền Không Sơn Thượng
Nhóm bạn của chị tôi đã đi đâu từ lâu, tôi vẫn còn thơ thẩn trong rừng thông nghe chim hót và ngắm những bông hoa bên đường. Rồi tôi đi theo những câu thơ. Chợt cảm thấy như mình đang sống trong câu chuyện cổ tích lạc vào rừng xanh và tìm về nhà theo những viên đá đánh dấu được viết bằng thơ trên đường. Rất thích thú với một số câu thơ được khắc trên đá và gỗ trên đường vào:
“Bước đi ai nhớ dấu chân,
Khói sương khỏa lấp tiền thân thuở nào”
Ở một góc khác:
“Ta cúi xuống, nhặt dấu chân trên cỏ,
Thấy tiền thân, sương ướt, áo chưa khô”
Hay:
“Thương ai đá đứng, cỏ nằm
Khói sương cảo lục, con trăng cõi về”.
Rừng trúc
Trước cổng tam quan nhà chùa theo dáng cây trúc có một cái bảng gỗ “Phong Trúc Am” và hai câu đối buông hai bên:
“Rừng gió vi vu rớt một tiếng chim, sao tĩnh lặng.
Khóm trúc xào xạc, rụng vài chiếc lá, động vô thanh”
Thấp thoáng đã thấy Am Mây Tía:
“Hang xanh mây tía ẩn cư,
Phương này trăng nước thi thư tọa đàm”
Nơi đây treo rất nhiều thư pháp:
“Một cõi cỏ thơm, thơ núi lặng,
Bốn bề mây trắng bút non xanh.”
Một số câu thơ nhắc nhở con người nhớ về cha mẹ:
“Cha cho gánh chữ ngần vai,
Mẹ cho giọt nắng soãi dài tuyết đông”.
Hay chiêm nghiệm về cuộc đời:
“Đường đời vút cánh chim hồng,
Lối về chi sá bão dông tình đời”.
Phương Thảo Địa
Tôi đi qua một khu vườn, cổng mang bảng gỗ “Phương Thảo Địa”, lối vào vườn cỏ thơm. Ba chữ này có lẽ đã được Tỳ khưu Giới Đức lấy ý từ một bài thơ nổi tiếng của Thôi Hiệu, một nhà thơ đời Đường, khi nói về thú ăn chơi bốn mùa tao nhã của thi nhân:
“Xuân du phương thảo địa
Hạ thưởng lục hà trì
Thu ẩm hoàng hoa tửu
Đông ngâm bạch tuyết thi”(2)
Xin tạm dịch nghĩa:
“Xuân thăm miền cỏ thơm
Hạ ngắm ao sen biếc
Thu uống rượu cúc vàng
Đông ngâm thơ tuyết trắng”
Vườn hoa trước chánh điện chùa Huyền Không
Càng đi, tôi càng thấy rất thích những cái tên mà Sư thầy đã đặt cho từng khu vực, với những câu đối hay:
“Bút vẫy rừng không, mây gió buâng khuâng, trăng sáng chữ
Thơ chơi lũng vắng, khói sương lãng đãng, đá ngời văn!.”
Ở Am Mây Tía:
“Thiền đạo vô ngôn hoa cỏ nói,
Kinh Thư đa nghĩa nước trăng cười”
Tại Nghinh lương đình :
“Lãng đãng càn khôn, thơ thắp con tim, tình ấm lại
Phiêu bồng nhật nguyệt, thiền soi nét bút, chữ trong hơn”
Cùng hai câu thơ thật đẹp:
“Nghe đạo, hương rừng theo gió đến
Đọc thơ, trăng sáng vượt non về!”
Thư Pháp Đình
Thư Pháp Am, nằm đối diện với đồi thông bên kia Sơn Ảnh Hồ, là nơi trưng bày thư pháp và cũng là nơi để tao nhân mặc khách ghé thăm mặc sức họa thư pháp bằng bút tre trên giấy:
“Chữ chẳng là mây, thăm phố chợ, dạo non xanh, sương khói lơ thơ hòa khí bút
Thơ đâu phải nước, ngủ suối trăng, mơ sông biếc, rong bèo lác đác dệt tình văn”
Dễ thương nhất là hai câu được đặt ngay dưới thềm bước vào chánh điện lễ Phật:
“Xin khách để bụi dưới thềm,
Cho thơm cửa Phật, cho thiền nở hoa”
Hai câu này vừa dí dỏm, hiền hậu và rất thơ khi nhắc khách thập phương nhớ bỏ giầy dép bên ngoài, thật là dễ thương chưa thấy nơi đâu có.
Phải nói rằng khi viếng thăm cảnh chùa Huyền Không, ngoài những bức thư pháp, tôi rất thích thú với những cái tên được đặt cho các am, đình ở đó như Am Mây Tía, Am Trăng Ngủ, Nghinh Lương đình v.v…
Nhóm các anh chị mà tôi đi cùng đều là giáo sinh Cao đẳng Sư Phạm Quy Nhơn khóa 7. Khi nghe các anh chị giới thiệu, sư thầy Giới Đức cũng nói rằng thầy là đồng môn khóa 2. Rồi thầy tặng cho chúng tôi mỗi người một cuốn Con Gái Đức Phật, một cổ sử truyện về “hành trạng của chư Thánh Ni và những cận sự nữ đặc biệt và thù thắng” (3)
Thầy cũng giải thích vì sao có tên “Am Mây Tía”, đó là lấy từ ý thơ Thiền của Vua Trần Nhân Tông, người đã từ bỏ ngai vàng điện ngọc lên núi Yên Tử tu hành và thành lập Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử vào đầu thế kỷ 14.
Am Mây Tía
Những bài kệ trong sách được tác giả diễn dịch hay như thơ. Thấy có mấy tập thơ đẹp tôi xin mua nhưng Tỳ khưu nói sách đã hết, đó là những tập cuối cùng còn lại nên thôi, lòng thấy tiếc.
Khi chúng tôi khen cảnh chùa quá đẹp, tỳ khưu nói rằng ông chỉ muốn đem đến cho khách thập phương niềm hạnh phúc của sự cảm nhận cái đẹp thiên nhiên. Tôi nghĩ rằng đó là một mong muốn vô cùng từ bi, đẹp đẽ của một vị cao tăng đáng kính.
Trên đường về, lòng tôi vẫn thấy nao nao vì những gì đã được chiêm ngưỡng. Một ngôi chùa đơn sơ, không đồ sộ, bằng gỗ rất khiêm tốn đơn giản, làm bằng tay đôi chỗ thật đơn sơ nhưng sao rất vấn vương lòng người từ cảnh vật đến lời thơ. Phải chăng do vị sư trụ trì tài hoa uyên bác đã thổi hồn vào cho thiên nhiên cảnh vật thêm hữu tình hữu ý? Tôi lại nghĩ đến những ngôi chùa đồ sộ ở thành phố với kiến trúc cầu kỳ nặng nề gây cảm giác chật chội nhức mắt. Về Huế, đi thăm chùa Thiên Mụ, nơi tôi đã quy y với Cố Thượng tọa Thích Đôn Hậu từ những ngày còn bé, dù còn phảng phất mùi hương kỷ niệm thời thơ ấu thường theo mẹ đến chùa nhưng dường như đã không còn cảm giác thanh tịnh thơ mộng như ngày xưa khi nay có quá nhiều đoàn du khách theo chương trình du lịch nhồi nhét cho đầy và mỗi lần đến tham quan chỉ được giới hạn trong chừng nửa tiếng để rồi vội vã xuống thuyền ngược dòng sông Hương về lại thành phố. Tôi cũng không thích các hàng quán thương mại và dịch vụ ăn theo du lịch ồn ào bên ngoài, đã làm mất đi nhiều vẻ tôn nghiêm và nét đẹp thơ mộng dưới chân chùa Thiên Mụ.
Mặt hồ soi bóng núi
Cái đẹp ở Huyền Không là cả một không gian Thiền tĩnh mịch, sâu lắng. Vắng vẻ vì khá xa thành phố, nhưng cảnh quan tạo cho du khách cảm giác trở về với thiên nhiên nên thơ mà rũ bụi trần. Con người bỗng thấy thật bé nhỏ trước thiên nhiên vô cùng, thấy mình trở nên hiền hòa như nước như đất, lành như cây như hoa, và mọi ưu tư về cuộc đời dường như tan biến, chỉ còn ước mơ:
“Tôi đang mơ giấc mộng dài,
Đừng lay tôi nhé cuộc đời chung quanh”! (4)
NGUYỄN DIỆU TÂM
Tháng 8. 2012
(1) Động Hoa Vàng – Thơ Phạm Thiên Thư
(2) Tứ Thời Thi – Thơ Thôi Hiệu
(3) Trích trong tác phẩm “Con Gái Đức Phật” của Tỳ Khưu Giới Đức – Minh Đức Triều Tâm Ảnh
(4) Mơ Giấc Mộng Dài – Nhạc Phạm Duy
RE: Lạc Bước Rừng Thiền
Cảm ơn Nguyễn Diệu Tâm đã chụp hình và viết bài về HKST. Pháp danh em là gì?
Ước gì nghe tiếng chuông ngân
Thả hồn bay với mây hồng non cao
KD
RE: Lạc Bước Rừng Thiền
Anh Hiếu kính mến, cảm ơn anh đã đọc. Pháp danh của em là Tâm Lợi. Nhưng tên em có lần vào ngày đầu tiên vào ĐHSP Saigon, giáo sư Phạm văn Diêu, điểm danh khi đến tên Nguyễn Diệu Tâm ông đã kêu lên “Ôi, sực nức … mùi Thiền!” làm em nhớ mãi! Anh Hiếu về Huế đã đến thăm Huyền Không chưa? Em cũng thấy lạ một điều là trong số khách thập phương đến viếng cảnh chùa, có khá nhiều người trẻ tuổi, những cô cậu sinh viên mặt mày sáng sủa khôi ngô ở Huế hay từ Sài Gòn lặn lội đến nơi này. Ghé quán Trà thất ở Kim Long vào buổi tối cũng vậy, không chỉ có người lớn tuổi mà rất nhiều thanh thiếu niên đến thưởng trà trong tĩnh lặng. Lạ quá anh, làm em suy nghĩ mãi, điều đó rất khác với tuổi trẻ ở Sài Gòn. Có một nhà văn em không nhớ tên, khi viết về Huế có nói đại khái rằng: “Để hiểu được tính cách người Huế, hãy nhìn dòng sông Hương”.
Em chụp nhiều hình ảnh về Huyền Không nhưng post vào trang nhà thì không nổi nên anh muốn xem thêm hình chốn rừng Thiền này thì mời anh vào trang Face Book của em:
http://www.facebook.com/media/set/?set=a.403697936360642.95114.100001613180918&type=1
RE: Lạc Bước Rừng Thiền
[i]”Ôi, sực nức … mùi Thiền!”[/i]
Đúng vậy, nghe giống như [i]Ni cô Diệu Tâm[/i] 🙂 .
Cảm ơn bài ký của Diệu Tâm.
HML
Gửi anh Huỳnh Minh Lệ
Kể cho nghe rồi còn bị anh Lệ ghẹo nữa, mai mốt … khỏi kể luôn! 😳
Gởi Diệu Tâm
Mô Phật, thiện tai, thiện tai !
Ai dám ghẹo ni cô, mang tôị chết ! 🙂
Gửi anh Huỳnh Minh Lệ
Lúc này thấy anh làm thơ nhiều, hình như “nàng thơ” của anh đã về nhà lại nên anh coi rất “quậy”, uhm… ni cô mà cũng không tha 😛
Nhưng thấy vui vì nghĩ có lẽ sức khỏe của anh tốt hơn, nhất là “con tim đã vui trở lại”? Không biết “bà thầy” DT đoán có đúng không?
Gởi Diệu Tâm
Làm sao dám ghẹo ni cô,
Chấp tay mà tụng Nam mô di đà,
Còn kiêm cả chức[i] thầy bà[/i],
Con tim vui lại nhờ hoa rừng thiền 🙂
HML
RE: Lạc Bước Rừng Thiền
Diệu Tâm,
Lần đầu anh đến Huế là năm 1963, định thi vào ĐHSP Việt Văn nhưng sau bỏ thi.
Hai lý do:
1. Chị Bạch Yến vừa đậu Tú Tài 2 và sẽ học Dược ở Sài Gòn.
2. Huế hữu tình và gái Huế thật xinh. (Anh Nguyễn Mộng Giác không bỏ thi nên đã có một người phải đau khổ)
Lần 2, năm 2005, anh chị và một nhóm bạn CĐ về Huế thăm 2 vị giáo sư Cường Để là Võ Văn Đệ và Trần Xuân Lộc. Anh chưa hề biết Huyền Không cho tới khi đọc bài em viết.
Hy vọng lần tới DT sẽ hướng dẫn anh chị đi viếng HK. Không vào facebook của DT được. Kín cổng cao tường.
Để hiểu người Huế, nhìn dòng sông Hương nhưng để hiểu gái Huế nhìn thác Niagara ở Toronto em à.
Gửi anh Nguyễn Trác Hiếu
Anh Hiếu thân mến. Em thấy lý do anh bỏ thi là quá đúng, không sai lầm chút nào để sau đó trở thành bác sĩ và có được nàng tiên nga Bạch Yến trong đời. Thầy Nguyễn Mộng Giác không bỏ thi cũng quá đúng vì từ đó mới có Sông Côn Mùa Lũ để đời và cô Chi cũng đã là người hạnh phúc nhất chứ sao lại đau khổ hở anh? Em thấy chuyện gì ông trời cũng sắp đặt cả rồi không chạy đâu cho thoát được!
Năm 1989 Huyền Không Sơn Thượng II đã được thành lập. Năm 2005 anh về Huế mà không biết có lẽ cũng vì ngôi chùa chưa được nhiều người biết đến chăng. Em biết từ năm ngoái 2011 qua một người bạn Huế nhưng chưa đến được vì quá ngắn ngày nay mới có nhân duyên tìm đến. Huyền Không hiện nay vẫn còn rất hoang vu ít người đến, nhưng vậy mới đúng là một cảnh chùa thơ mộng mà ta thường ao ước được đến. Nhưng hình như không phải ai cũng biết, dù là người Huế, có lẽ do họ ở xa lâu lâu mới về. Em có hỏi nhiều người gốc Huế đang ở Sài Gòn và thỉnh thoảng vẫn về quê đều nói là không biết! Hi hi mấy hôm nay nhiều bạn đòi em tổ chức đi đây nè nhưng thôi, em sắp đi nơi khác.
À còn động Thiên Đường ở Quảng Bình anh biết không? Đúng là Thiên Đường đó anh, đẹp hơn Phong Nha nhiều lắm.
Lần sau về Huế anh cho em biết em sẽ chỉ đường để anh chị … khỏi lạc như em 😛
Nếu anh có trang Face Book rồi thì mới xem được, còn kín cổng cao tường vì anh chưa send Friend request cho em. Hoặc để em tìm cách invite anh nha. Picasa của em nhiều hình quá đầy nhóc rồi em không cho hình vào được nữa mà sau này dùng Face Book thích hơn vì có thể load nhiều hình và lưu trữ rất thuận tiện. Trong Face Book em cũng có post hình động Thiên Đường. Đẹp lắm anh à.
Cuối cùng, có lẽ anh nói đúng về gái Huế, em không bênh đâu ( dù em có 50% thác Niagara 😀
RE: Gửi anh Nguyễn Trác Hiếu
Anh không ám chỉ chị Chi đâu DT ơi. Anh Nguyễn Mộng Giác đào hoa nên có người khổ khi anh ra Huế mà chân đi không đành. Thôi đừng nhắc chi tiết khi người đào hoa đã ra người thiên cổ.
# RE: Lạc Bước Rừng Thiền
Văn thơ cảnh nhạc đan quyện vào nhau như phác hoạ 1 bức tranh thật linh đông chốn bồng lai , không phải ở chốn ta bà náo động Cám ơn DTâm
# RE: Lạc Bước Rừng Thiền
Ngọc Bông mến, đúng là Huyền Không như chốn bồng lai tiên cảnh. Nhưng mình cũng không biết cảnh sinh tình hay tình sinh cảnh nữa! Vì nếu tình động thì có khi ở cõi bồng lai cũng làm cho cảnh … động luôn 😉 Cảm ơn Bông đã đọc.
RE: Lạc Bước Rừng Thiền
chị Tâm ơi,
Rừng thiền đầy thơ, cảnh và thơ sao mà đẹp quá vậy! Những tên gọi được đặt làm cho mỗi cảnh có một hồn riêng, niềm tự hào riêng. V thật ngưỡng mộ tấm lòng từ bi, trí tuệ uyên bác của vị trụ trì qua lời kể và những bức ảnh đẹp của chị. Nếu V là người vãn cảnh, chắc là sẽ bị lạc trong thơ rồi bỡ ngỡ trong thiền mất thôi! Hôm nay theo chị nên không lạc, nhưng tâm trí cứ chìm đắm trong những câu thơ rất đời mà không làm bận bịu, rất thơ mà tỉnh táo lạ thường. Tự nhủ mình sẽ tìm đến nơi ấy để đọc thơ, ngắm chữ và dạo bước thiền. Cảm ơn chị lắm lắm! 🙂
RE: Lạc Bước Rừng Thiền
Vân mến, thật ra thơ rất nhiều đến nỗi “rải” trên đường, chị không chép hết nổi chỉ ghi lại một số câu mình thích! Và nếu Vân được đọc một số tác phẩm của Tỳ khưu Giới Đức đã từng được in ra thành kinh sách, thi văn, xem một số trong http://phapluan.vn sẽ thấy Sư thầy viết rất nhiều về những chủ đề Phật pháp, Thiền thi, nghệ thuật vườn cảnh, kiến trúc nhà vườn Huế v.v.. bút lực dồi dào sung mãn, trí tuệ uyên bác cực kỳ. Tuy nhiên cách nói chuyện của Sư thầy hóm hỉnh đơn giản mà duyên dáng lắm! Hôm nào về Huế đến HKST Vân đừng sợ đi lạc. Chị đã tưởng chị lạc trong rừng thiền rồi chứ, vì bao la lắm những cảnh hồ, rừng trúc, thông chập chùng, núi non lẫn trong mây… Hú vía may nhờ được nhà chùa “đánh dấu” bằng thơ trên cỏ nên an toàn trở về. Tuy nhiên khi những anh chị kia đi đúng đường lại không thấy được những chi tiết nhỏ mà dễ thương như chị đã nhờ … đi lạc mà phát hiện đấy Vân! 😛
GỬI NGUYỄN DIỆU TÂM
Khi recom cho Vân anh chưa thấy bài viết của Tâm.Chừ thì y như rằng.Lạc bước Rừng Thiền.Rất hay.Tuyệt vời khi đến đó hí.
Mong một bài tiếp viết về Huế nữa nghe em gái.
Chào Diệu Tâm
Cảm ơn tác giả về một bài viết hay, đầy chất thơ; ảnh chụp ở nhiều góc đẹp.
Với pháp danh Tâm Lợi, lại là đệ tử của Thầy Đôn Hậu, BGSG ‘đoán già đoán non’ Diệu Tâm đã quy y trong đầu thập niên 60 (?!). Từ đó đến nay, về công phu; Diệu Tâm chắc đã…‘miên mật đáo hành thâm’ rồi. 🙂
Gửi anh Trần Dzạ Lữ
Cảm ơn anh đã đọc. Hôm anh gọi ĐT lúc đó Tâm đang ở Huế, có nói với anh là đang ở Huyền Không động chưa về đó, anh nhớ không? Mấy hôm ấy anh chở “nàng thơ” đừ luôn phải không? Tiếc không gặp được nàng làm lỗi hẹn cả anh. Hẹn lần sau anh Lữ nhé.
GỬI NGUYỄN DIỆU TÂM
Hôm nay Nàng Thơ về lại Quy Nhơn rồi.Đúng rồi, gã xe ôm bất đắc dĩ đừ luôn vì nhà M.C
quá xa.Nhưng lấy đó làm niềm vui bởi lâu
lâu cũng nên làm “công quả” để anh chị em
cùng góp nhặt kỷ niệm.Anh nhớ rồi, chắc
trò chuyện nhiều với nhà thơ Minh Đức Triều Tâm Ảnh hí? Đừng lỗi hẹn với thơ là
được rồi.Chúc Tâm vui.
Gửi anh Bạn Già SG
Anh đoán đúng rồi. Tâm quy y với thầy Đôn Hậu khoảng trước năm 1965, vì 1968 thầy đã rời chùa Thiên Mụ. Sau khi quy y cũng có vào gia đình Phật tử ở Huế. Nhưng chỉ là lúc còn bé thôi anh à, lúc đó ở Huế theo me đi chùa mệt nghỉ, vì ở Huế hàng trăm cái chùa. Khi vào Quy Nhơn năm 1967 thì bớt đi rất nhiều, nhà gần chùa Long Khánh, nhưng không còn trong gia đình Phật tử nữa. Đến lúc vào Sài Gòn nhà cũng sát bên thiền viện Vạn Hạnh. Số toàn ở gần chùa nhưng “miên mật bất đáo hành thâm”! Không nổi đâu anh ơi! Đang định tôn anh làm sư phụ đây nè không biết anh có muốn thâu nhận đệ tử không? 😉
chào Diệu Tâm
Đọc xong bài ký, BGSG ngẫu hứng viết đại vầy, mong nguyên lượng:
TRẦN
CHẲNG MẤY LẦN CÓ DỊP VỀ QUÊ
LỜI THIỀN AI KỂ, ĐỌC MÀ MÊ:
‘Nghe đạo, hương rừng theo gió đến
Đọc thơ, trăng sáng vượt non về’
VĂN NHƯ HOA VŨ GIĂNG ĐẦU NÚI
PHÁP TỰA THIÊN HƯƠNG TỎA CUỐI RỪNG
LẠC CẢNH TRANG NGHIÊM VÔ KIẾN PHẬT
HÀ NHÂN NHẤT TIẾU PHẤT VI TRẦN ?
Mến gửi anh BGSG
Thú thật khi viết bài này xong, mỗi lần đọc lại DT vẫn thấy rung động trước những bài thơ, câu đối ở Huyền Không. Vì vậy không cần phải tả tình tả cảnh nhiều, dường như thơ của Tỳ khưu Giới Đức đã nói lên được hết vẻ đẹp của thiên nhiên nơi đây. Hai câu anh chọn để lấy hứng xuất khẩu thành thi cũng là một trong những câu thơ mà DT thích nhất. Ta không ngửi và vẫn cảm thấy dường như mùi hương rừng đang ngào ngạt thoảng về. Ta không thấy mà vẫn tưởng như trên đầu đã có vầng trăng tỏa sáng, thứ ánh sáng trong trẻo tinh khôi chỉ ở vùng rừng núi nguyên sơ mới có.
Cảm ơn bài thơ ngẫu hứng của anh.
RE: Mến gửi anh BGSG
🙂 BGSG chỉ hỏi Diệu Tâm ở 2 câu cuối bài Đường luật thôi. Rằng trứoc Thiền cảnh an lạc, tôn nghiêm nhưng không thấy Phật thì ai là nguời vừa mỉm cuời vừa quét bụi trần.
Mong đọc thêm các bài ký khác của TD. Chúc bạn 🙂 an vui.
RE: Mến gửi anh BGSG
Xin lỗi anh vì Tâm lỡ choáng váng với 2 câu của Tỳ khưu Giới Đức rồi nên mới miên man nói về hai câu ấy thôi mà không nghĩ là anh đang hỏi Tâm 2 câu cuối! Vì không nghĩ là “vô kiến Phật”, vì Phật tại tâm rồi anh ạ!
Hôm ấy Tâm được nghe Tỳ khưu nói về một vài suy nghĩ của cá nhân ông về phương pháp tu, chọn con đường phù hợp mà đi, khá tâm đắc nhưng không tiện nói ra, e rằng có … “choảng” 😛 Xin cho Tâm giữ “bí mật”. Cảm ơn anh!
RE: Mến gửi anh BGSG
Hi hi, đoán là DT trả lời như vậy. 🙂
Sao DT không chơi chữ, Phật tức Tâm, tâm tức Phật ?
RE: Mến gửi anh BGSG
Chơi chữ kiểu đó loạn ngôn quá anh BGSG ơi, Tâm không dám đâu! 😮
Lạc Bước Rừng Thiền
Chị Diệu Tâm ơi! Nãy giờ có đứa lon ton theo chân chị mà chị không biết hé? 😛
Đúng là Lạc Bước Rừng Thiền thật đó 😀
Đọc rồi xem hình mà cứ ngỡ là mình đang lang thang nhìn ngắm cảnh thiên nhiên tĩnh lặng thật ảo huyền, đã vậy còn các câu thơ câu đối thật hay nữa chứ…Ganh tị với chị quá chị ơi! Nên len lén đi theo sau mà chị không biết 😛
Ước gì…Ước gì… 🙁
RE: Lạc Bước Rừng Thiền
À há, Trang đang đi theo chị đó hả? Hèn gì mà chị cứ nghe tiếng cười khúc khích 😉 Vậy khi bước vào chính điện Trang có nhớ bỏ giầy ra không? Chị thích 2 câu đó ghê lắm. Dễ thương gì đâu!
Gửi Chị Diệu Tâm.
hì hì..TT đi theo mà không cho chị thấy đâu. Để len lén nghe xem chị vào chính điện rồi lâm râm khấn vái câu xin những gì.
“Xin khách để bụi dưới thềm,
Cho thơm cửa Phật, cho thiền nở hoa”
Rõ ràng là phải bỏ giầy ra để chị không nghe tiếng động chứ… 😛
Gửi Thu Trang
Chiều nay chị đi viếng 3 chùa ở thành phố. Đến nơi nào cũng thấy ghi mấy chữ “Nơi tôn nghiêm xin bỏ giày dép bên ngoài”. Lại nhớ hai câu “Xin khách để bụi dưới thềm,
Cho thơm cửa Phật, cho thiền nở hoa” đó Trang ơi!
Anh Lực PT đòi rủ hai anh Trần Dzạ Lữ, Ngô Đình Hải về hưu vô chùa làm trụ trì đó, Trang thấy sao, “duyệt” không? 😛
Gửi Chị Diệu Tâm
Ký duyệt gấp trong ngày 28/08/2012. Nếu vào chùa càng sớm càng tốt hihi… 😛 😀 😆 Không có xin hoãn lại ngày nào hết đó nhen.
RE: Lạc Bước Rừng Thiền
Chị Diệu Tâm ơi,
Lúc nào Tiến cũng thấy chị tỉ mỉ, chắt chiu từng lới ý, hình ảnh để chia sẻ với bạn đọc. Điều này làm Tiến cảm động vô cùng! Như chị nói đó “mùi thiền”…đúng vậy, chị đã mang mùi thiền về ở trang nhà từ một nơi rất thiền qua những cảm xúc dạt dào. Nó chuyển tải một cách nhẹ nhàng những thông điệp tĩnh lặng trong từng phút giây. Nó là những bước đi rất nhẹ giữa bầu trời tĩnh thức. Đất trời như mời gọi con người hãy về với thiên nhiên…
Một bài viết với “mùi thiền” thoang thoảng bay trong gió…chị ạ. Cảm ơn chị nhiều. KT
RE: Lạc Bước Rừng Thiền
Tiến thân mến, bài viết chỉ là một xúc động tự nhiên khi chị đến Huyền Không, được nhìn những câu thơ trên “đá rác và cỏ thơm” ( như tựa một tập thơ của Tỳ khưu Giới Đức ). Thật sự chị quá thán phục Sư thầy và sự ngưỡng mộ đó làm cho chị muốn chia sẻ với bạn bè chứ lúc viếng Huyền Không chị không nghĩ chị sẽ viết được về đề tài này, nếu không có nhân duyên gặp được Sư thầy hôm ấy ( vì không phải lúc nào đến chùa cũng được gặp vì ông rất bận rộn, còn đi nhiều nơi khác nữa ). Hình ảnh của ông, nét tài hoa và trí tuệ của ông qua cảnh vườn và những bài thơ, câu đối tuyệt đẹp như vậy thật khó quên. Cảm ơn Tiến đã cảm nhận được “mùi Thiền” từ bài viết này ( Không phải dễ “cảm” đâu phải không Tiến? )
RE: Lạc Bước Rừng Thiền
Đọc ” Lạc Bước Rừng Thiền” thấy tâm hồn thật thanh thản
[b][i]Lạc bước rừng thiền lòng thanh thản
Theo khói hương , hồn nương gió bay cao… [/i][/b]
Gửi anh Nguyễn Tấn Lực PT74
Anh đọc và xem vài bức hình thôi đã thấy lòng thanh thản, nếu anh đặt chân đến Huyền Không, anh sẽ ngủ quên không về trên cỏ đó!
Gửi Nguyễn Diệu Tâm
Anh định sau khi về hưu rũ anh Lữ & Ngô Đình Hải tới trụ trì ở đó biết có được không ?
Gửi anh Lực PT
Rừng Thiền một cõi thơ tiên,
Ba ông trụ lại thêm phiền chốn thơ.
Thấy cô đội gạo lên chùa,
Thiền thi khuấy động thành bùa tương tư!
Không gieo một lá tình thư,
Cũng phơi giọt nắng ngẩn ngơ nhớ nàng.
Chuông chiều vẳng tiếng kêu than 😮
Gửi Nguyễn Diệu Tâm
Diệu Tâm không tin mấy anh thì mấy anh tự ý rút lui vậy 🙁
Gửi anh Lực PT
Mời anh dạo bước rừng Thiền,
Tâm hồn thanh tịnh chẳng phiền lòng ai!
Sợ không quên nổi tóc dài,
Chuông chùa ngỡ tiếng lòng ai, bàng hoàng!
Sợ tình theo dấu không buông,
Sợ bờ vai nhỏ ngón thuôn níu lòng.
Làm sao tu được anh ơi 😀
Gửi Diệu Tâm
Anh đà rũ hết bụi trần
Sớm hôm chuông mỏ nợ nần mà chi
Từ nay khoát áo từ bi
Rừng Thiền thanh thản cỏ cây bạn hiền…
Dzẫy tu được không ?
Gửi Anh Tấn Lực
hehe…Khó tin quá 😛
RE: Gửi Anh Tấn Lực
Thôi không cản các anh làm gì cho thêm tội, xin mời dô … tu thử 🙂
Ủa mà sao chỉ có anh muốn tu đâu thấy 2 anh kia ý kiến ý cò gì đâu? Hi hi Trang ơi, hình như anh Hải “chuồn” lẹ trước rồi, anh Lữ lật đật khăn gói quả mướp chạy theo sau, miệng “rủa”: Lực này chơi “ác” thiệt 😆
RE: Gửi Anh Tấn Lực
Chị Diệu Tâm ơi! Anh Hải hổm rày TRỐN kỹ lắm rồi, kỳ này dứt khoát hổng dám ra đâu. Còn anh Lữ thì ĐUỔI ngừ ấy nhưng lại khăn gói quả mướp chạy theo năn nĩ rồi…hihi… Chỉ con mình anh Lực nên anh Lực cũng nói “hổng ai tu dzới tui cho dzui thì tui cũng dzìa” hihi… 😛
GỬI THU TRANG, DIỆU TÂM
Hai em gái ghẹo anh đó hí? Tu chi được mà tu hè? Vì còn bận dắt em vào đường yêu mờ!
Chắc cũng 2 kiếp nữa mới chạy theo ni cô DT vào Chùa.Hihi…
RE: Lạc Bước Rừng Thiền
Đã đọc một lần trong Blog của Tâm giờ đọc lại vẫn thấy thú vị.
Cái đẹp của Huyền Không là ở chỗ đơn sơ tĩnh lặng, nên ít người biết đến là một điều hay…Trúc Lâm thiền viện ở ĐL ngày xưa cũng tĩnh lắm, bây giờ khách thập phương đến viếng nhiều, cúng bái nhiều, chùa bỗng trông lộng lẫy ra. Hết.
RE: Lạc Bước Rừng Thiền
Hà Xưa, Hà nhắc làm mình nhớ lại Trúc Lâm thiền viện Đà Lạt ngày ấy. Thật thơ mộng. Đi xuống chân đồi còn có thuyền cho khách đi qua hồ Tuyền Lâm. Mặt hồ xanh biếc, núi non trùng điệp, rừng thông reo vi vu trong không gian tĩnh mịch, quá đẹp. Sau này chùa đông khách du lịch quá, vườn hoa kiểng chăm sóc cũng không xuể, đi đâu cũng thấy từng đoàn đến chụp hình, bẻ hoa, cười nói ồn ào. Huyền Không động cũng lo sợ cho điều này nên những câu thơ trên đá đặt trên đường vào nhắc nhở một cách ý nhị. Nhưng thầy trụ trì là một người đặc biệt. Thầy đã từng lập ngôi chùa đầu tiên ở chân đèo Hải Vân, sau đó qua ngôi chùa thứ hai dưới chân Thiên Mụ, Huyền Không II là ngôi chùa thứ ba. Thầy cười hóm hỉnh nói rằng: “Nhờ bị người ta đuổi mà bây giờ có được 3 chùa”! Sau này Huyền Không II mà bị chiếu cố nữa thì có lẽ thầy lại bỏ đi lên núi cao hơn lập ngôi chùa thứ tư?
RE: Lạc Bước Rừng Thiền
Bài lạc bước rừng thiền hay quá!
Vô cùng cảm ơn!
MĐTTA
Kính gửi Thầy Minh Đức Triều Tâm Ảnh
Kính Thầy, hôm nay đệ tử vô cùng cảm động khi nhận được những dòng Thầy viết về bài Lạc Bước Rừng Thiền, thật là điều tốt lành. Nhờ nhân duyên đến được rừng Thiền, trong lòng đệ tử ngộ ra được nhiều điều hay đẹp. Kính chúc Sư Thầy luôn được sức khỏe để phát triển Huyền Không Sơn Thượng và đào tạo nhiều tăng tài cho Phật giáo Việt Nam.
Xin kính dâng lên Thầy với tất cả lòng biết ơn và sự ngưỡng mộ vô biên của đệ tử.
Nguyễn Diệu Tâm ( Pháp danh: Tâm Lợi )
RE: Hồ Titicaca Peru 06.2011
Du khách chụp chung với cư dân Peru trên đảo nổi (floating island) hồ Toticaca. Bề dày của đảo làm bằng sậy dàu 4-5 mét. Trên đả nổi, cư dân nuôi được heo, gà vịt, cò, cá. Cư dân sống bằng nghề làm thủ công quà lưu niệm, chèo thuyền làm bằbg sậy, đưa du khách thăm hồ Titicaca. Hồ nầy lúc khai thiên lập địa bị các trận địa chấn đẩy từ đáy biển lên cao 4-5 ngàn mét trên mực nước biển, hồ chứa nước ngọt trên mặt hồ và nước mặn dưới đáy. Có chỗ hồ sâu đến 281 mét, hồ rộng mênh mông như biển, không thấy được bờ. Thời xưa, khi bị tấn công, cư dân những đảo nổi đẩy đảo xa bờ ra giữa hồ rộng để làm nản lòng địch quân. Có hàng người sống trên đảo nổi, mỗi đảo chứa năm bảy gia đình. Nước hồ không bị ô nhiễm vì luật của chính phủ Peru rất khăc khe, cư dân phải lên bờ làm công tác vệ sinh.
22/5/2013
toi muon ket bo de than quyen voi ban
Gửi Bùi Khoa Diệu Hương
Thành thật xin lỗi bạn đến hôm nay mình mới đọc được những dòng bạn gửi đến mình. Rất cảm ơn. Bạn có thể gửi e-mail cho mình: ngdieutam@hotmail.com
Thân mến, NDT