Blog của cựu học sinh trường Nữ Trung Học Qui Nhơn

Có Một Bài Thơ Nhỏ*

Mùa Vu Lan năm ngoái, tôi đọc được bài thơ này:

Bông hồng cho Mẹ

Con cài bông hoa trắng
Dành cho mẹ đoá hồng
Mẹ nhớ gài lên ngực
Ngoại chờ bên kia sông…
Đỗ Nghê
(Vu Lan 2012)

Bài thơ ngắn. Ngắn như giấc mơ hạnh phúc của một đời người. Ngắn như thời gian của những ngày tôi còn có mẹ…”Nước mắt vốn chảy xuôi” thành sông thành biển, một vài giọt ” rơi ngược dòng” có thấm tháp vào đâu! Tôi không viết mà ghi chép lại, từ trong cái ký ức tồi tàn của mình, xin được như chút hương khói dâng lên mẹ để tưởng nhớ trong mùa Vu Lan này…


Con cài bông hoa trắng

Đã mấy mươi năm, Vu Lan nào tôi cũng chỉ được một bông hoa trắng. Những bông hoa trắng tiếp nối, chắc chắn sẽ theo tôi đến hết đời. “Con cài bông hoa trắng” lên áo của những ai mồ côi mẹ đều thiệt thòi, đáng thương và tội nghiệp như nhau, cho dù nó đã là một thằng già 60 tuổi như tôi!…

Ngày mẹ theo thầy tôi vào Nam, tôi hãy còn ẵm ngữa. Cô gái nhà quê mới lấy chồng hơn năm, còn chưa kịp quen chốn thị thành, đã phải bồng con bỏ xứ, bỏ làng, bỏ cha mẹ, anh em, bỏ tất cả vì “xuất giá tòng phu”!…Bước xuống tàu là…hết, là biền biệt, là vĩnh viễn chia xa. Chắc hẳn ngày đó mẹ tôi đau lòng lắm! Người ta chẳng thường nói ” thà tử biệt hơn sinh ly” đó sao…

Tôi lớn lên giữa Sài Gòn không họ hàng thân thuộc, không có một chút khái niệm nào về miền quê của mình. Có chăng là do thầy mẹ tôi kể lại, và câu chuyện luôn kết thúc bằng tiếng thở dài: ” không biết bây giờ…!” Quê ngoại xơ xác, những năm đói kém, con cái còn gửi người thân nuôi giúp, có gì cho mẹ tôi mang theo? Tới một tấm ảnh gia đình cũng không, những gì mẹ tôi còn lại là ở trong trí nhớ, ở trong những hình ảnh nhạt nhòa được ghi lại đằng sau những giọt nước mắt! Lần nào cũng vậy, mẹ tôi luôn gói gọn trong một vài cái tên, vài kỷ niệm nho nhỏ, nó như để nhắc nhở tôi về một nguồn gốc, về một mối quan hệ mà tôi không hình dung ra được…

Chiến tranh càng kéo dài, mẹ tôi càng héo hắt. Nhất là từ dạo, tin “chiến sự” có thêm phần tin máy bay “oanh tạc”, mẹ tôi lại có thêm những đêm mất ngủ, bà ngồi trong màn, lầm rầm khấn vái tới khuya. Không ai biết mẹ tôi khấn gì, anh em tôi không nghe được, thầy tôi cũng không nghe, chỉ yên lặng nhìn, cái nhìn xót xa và chịu đựng. Rồi nỗi đau đó lan rộng trong nhà, chúng tôi cố không nói chuyện với nhau về bất cứ điều gì liên quan đến cuộc chiến, để mẹ tôi bớt ray rứt và nguôi ngoai phần nào chăng…

…Ngày đi học, tôi luôn ao ước nghỉ hè được về quê chơi như những đứa bạn cùng lớp, cái miền quê xa thẳm chỉ còn trong ký ức của mẹ, tôi cũng biết như thế nhưng không ngăn mình được. Cái mơ ước nhỏ nhoi và “không tưởng” đó lại cứ lớn dần, nó hình thành một nỗi ám ảnh với mọi người trong nhà, nhất là mẹ tôi!…

…Mùa hè luôn gắn liền với tháng bẩy, tháng của gặp gỡ âm dương. Mẹ tôi cúng cô hồn rất tươm tất. Bà trải một chiếc chiếu ra trước cửa nhà, bày lên đó chè, cháo, xôi, gà, bánh trái để cúng, rồi sau đó đốt rất nhiều “giấy tiền, vàng mã”. Mẹ tôi nói để cho những vong hồn xa nhà làm lộ phí mà về, người cỏi âm chắc đi lại dễ hơn, chứ như mẹ tôi nhớ quê mà không có đường về,…khổ lắm!

…Rằm tháng bẩy, mẹ dắt anh em tôi lên Chùa, cài cho chúng tôi những đóa hoa hồng thật đẹp, và tự tay cài cho mình một bông hồng đỏ thắm lên áo. Đó là lúc tôi thấy mẹ tôi vui nhất, dù đã mười mấy năm qua mẹ tôi không hề có lấy một chút tin nào về nhà ngoại, nhưng tôi biết tự trong thâm tâm, mẹ tôi luôn hy vọng và thực sự mong mõi mình còn được một bông hồng như vậy!…

Con cài bông hoa trắng
Dành cho mẹ đoá hồng

…Khi những chuyến tàu sắt nối liền Nam Bắc vừa có, thì có lẽ mẹ tôi là một trong những thường dân đầu tiên lên tàu. Bà gói ghém thật kỷ những món quà, có những thứ mẹ tôi để dành từ lâu lắm. Tôi biết mẹ tôi luôn chuẩn bị cho cái ngày về thăm quê này kể cả trong những giấc mơ! Anh em tôi không ai đi theo dù rất muốn, bởi lúc bấy giờ thầy tôi đang đi “học tập”, chúng tôi đã gom góp và bán đi tất cả những gì có thể bán được, cố gắng góp nhặt cũng chỉ đủ chi phí cho một người…Lên tàu đi, mẹ tôi lại rơi nước mắt…

Từ ngoài quê, mẹ tôi gửi thư về, những lá thư dài kể đủ thứ chuyện, ngoại tôi cũng yếu lắm, bà cố sống chỉ để chờ gặp đứa con gái hơn 20 năm xa cách. Rồi ngoại mất, mẹ tôi ở lại ngoài đó thêm ít lâu để chịu tang. Khi về mẹ tôi mang theo được tấm ảnh chụp khuôn mặt của một người phụ nữ, chít khăn mỏ quạ và nụ cười hiền hậu, phô hàm răng đen nhánh. Mẹ tôi nói hình của ngoại để thờ. Anh em tôi cũng biết mặt ngoại từ đó…

Năm sau thì thầy tôi “học tập” về, mẹ tôi đã vất vả càng vất vả hơn, một mình bà lê la khắp các chợ trời vỉa hè mà mua mà bán nuôi cả nhà. Năm sau nữa thì mẹ tôi đi theo ngoại! Tôi cũng đã ngoài 20, chưa làm được điều gì có nghĩa cho mẹ, mà nếu có thì có lẽ chỉ một điều duy nhất làm cho mẹ tôi đỡ khổ, đỡ dằn vặt, đó là : tôi học được Đại học và không phải…đi lính!…

Mẹ nhớ gài lên ngực
Ngoại chờ bên kia sông

Cuối cùng, tôi tự hứa với mình, tôi sẽ gọi điện cho anh Đỗ Nghê, chỉ để nói với anh là tôi… đang đọc bài thơ của anh trong ngày rằm tháng bẩy dù rằng tôi đã…thuộc lòng từ mùa Vu Lan năm ngoái!…

Ngô Đình Hải
( Vu Lan 2013)
* tựa của Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc.

15 BÌNH LUẬN

  1. Có Một Bài Thơ Nhỏ
    Có Một Bài Thơ Nhỏ
    Nhưng chứa đựng bên trong
    Một khối tình mênh mông
    Khi đọc tôi đã khóc

    Càng đọc càng rưng rức…

    Cám ơn anh với bài viết về mẹ vô cùng cảm động,

    • RE: Có Một Bài Thơ Nhỏ
      Xin chào làm quen Xuận Sơn. Tôi cũng như bạn khi đọc bài thơ này. Và như đã thưa tôi chỉ ghi lại những cảm xúc của mình nên bạn thấy đó nó rất lũng cũng. Cám ơn bạn đã đọc. Chúc bạn vui và mong rằng bạn vẫn còn được cài một bông hồng trong mùa Vu Lan này. Thân ái.

  2. Có Một Bài Thơ Nhỏ —
    Ôi trời,đọc bài anh Hải viết sao giống tháng ngày xưa của TT và mẹ thế.Ơn trời,mẹ TT vẫn còn và luôn nhắc chuyện quê.Rất cảm ơn anh.TT

    • RE: Có Một Bài Thơ Nhỏ —
      Chúc mừng Thanh Thủy. Chúc mừng đóa hoa hồng trên áo bạn. Chúc mừng cái may mắn mà bạn có như tựa đề đầu tiên bài viết của Thiền sư Nhất Hạnh: Nhìn Kỹ Mẹ và được nói: “con thương mẹ vô cùng”. Cám ơn bạn.

  3. RE: Có Một Bài Thơ Nhỏ*
    Làm thơ hay mà viết văn cũng thật chân thành và cảm động . Cám ơn anh Hải đã chia xẻ bài viết về tình mẹ nhân ngày Vu Lan.Mẹ anh may mắn là về gặp được bà ngoại của anh để trả hiếu sao mấy chục năm trời, mẹ của NL thì không có được may mắn đó.Chỉ biết được ngày giỗ ông bà ngoại qua những tấm thiếp trao đổi giữa miền Bắc và Nam khoảng năm 1960-1963 thì phải .

    • RE: Có Một Bài Thơ Nhỏ*
      Cám ơn Ngọc Lan. Tôi thích bài thơ này vì chuyện “sinh tử, tồn vong” nhẹ nhàng như một cuộc hẹn! Nó làm cho người đọc thanh thản và nhẹ lòng khi đọc. Chúc NL vui.

  4. RE: Có Một Bài Thơ Nhỏ*
    Có tình cờ không anh Hải ơi, Tâm cũng nhận được bài thơ này trong mùa Vu Lan năm nay.
    và cũng như anh:
    “Con cài bông hoa trắng
    Dành cho mẹ đoá hồng”
    Giờ đây mẹ T đang nằm bên cạnh mộ cha và cả ngoại nữa. Nên sẽ nhắc mẹ rằng:
    “Mẹ nhớ gài lên ngực
    Ngoại chờ bên kia sông…”
    Muốn khóc khi đọc những giòng anh viết cho mẹ. Đàn ông thường che dấu tình cảm của mình ngoài mặt mà trong lòng nước mắt tuôn rơi …

  5. RE: Có Một Bài Thơ Nhỏ*
    Cám ơn những chia sẻ chân tình của Diệu Tâm. “nước mắt vốn chày xuôi mà thành sông thành biển” chứ mình thì…! Coi như tôi đã thắp được nén hương cho mẹ mà tự an ủi mình giờ thì mẹ tôi và ngoại đang ở gần nhau…Chúc DT luôn thanh thản với những hồi ức của mình. Thân ái.

    • Gửi Huỳnh Minh Lệ
      Cám ơn Lệ!
      Sẽ không “ngã xuống bên hiên”
      Trong thơ còn “một chỗ riêng”…cho mình! 😛
      Hôm nào gặp. Thân

  6. RE: Có Một Bài Thơ Nhỏ*
    “[i]Sinh tử như mây, mất còn như khói[/i]”. Hoặc xuất hiện cảm giác ‘thấy thanh thản và nhẹ lòng với cái mất mát của mình’ thì cũng cần…thời gian. Lâu mau, tùy người, tùy cảnh.

    Tuy nhiên, lắm khi – gọi cho long trọng- là cái mất mát hoặc nỗi khổ niềm đau đó lại thường khu trú trong bề sâu tàng thức để khi có dịp thì lại bùng lên. Lắm lúc khó chịu, dữ dội như nắng quái.

    Vì vậy, thanh tịnh thị vi thậm nan ! 8)

    • RE: Có Một Bài Thơ Nhỏ*
      Ôi! bạn tôi! Bạn thừa biết cảm giác như…thời tiết với kẻ làm thơ mà! 🙁 Tịnh tâm là điều cực khó với những gã như tôi! Chỉ mong không đến nổi phải dò đường mà đi là…vui rồi! Nhớ a lô nhe.

      • RE: Có Một Bài Thơ Nhỏ*
        Hầy dzà, ai lại đi ghẹo NĐ Hải bao giờ 🙂 😆

        Cảm giác có như….thời tiết thì mới có bài hay (NHƯ BÀI NÀY) cho bạn đọc chứ.

        tôi chỉ muốn nói đến sự hình thành của “một ít câu chữ kia” là cả một quá trình dài đó thôi.

  7. RE: Có Một Bài Thơ Nhỏ*
    Mỗi câu chuyện về mẹ cho dù khi viết ra hay nghe kể có làm ta rơi nước mắt thì [i]một vài giọt “rơi ngược dòng” có thấm tháp vào đâu![/i], đúng vậy anh Hải ơi!
    Bài thơ nhỏ của Đỗ Nghê ấm áp đến bất ngờ [i]vì chuyện “sinh tử tồn vong” nhẹ nhàng như một cuộc hẹn! [/i]. Cuối cùng thì ai trong chúng ta cũng cài hoa hồng trắng để mẹ về bên Ngoại, phải không anh?

    • Chào Mây Xanh
      “chỉ năng bồi nhĩ nhất trình” ( chỉ có thể đi chung với nhau một đoạn đường ). Lẽ tất nhiên của đời người là vậy! Huống hồ gì đoạn đường đó có mẹ thì lại càng thấy ngắn hơn nữa dù với bất cứ ai! Phải vậy không Mây Xanh? Vui nhiều nha.

BÌNH LUẬN

Vui lòng nhập bình luận của bạn
Vui lòng nhập tên của bạn ở đây

Bài Cùng tác Giả