Blog của cựu học sinh trường Nữ Trung Học Qui Nhơn

Đến Với Thơ

Những ngày gần đây, trên trang nhà của các bạn trường cũ nthqn.org chúng tôi đọc được nhiều bài viết của bạn bè thân hữu về chủ đề THƠ. Có những ý kiến hay, đưa ra những vấn đề khá nhức nhối ngoài định nghĩa về Thơ, làm tôi cũng có ít nhiều bâng khuâng suy nghĩ. Thơ là gì? Những ai có thể “xuất khẩu thành thi”? Làm thơ có khó không hay chỉ dành cho những ai có khả năng thiên phú? Vì sao ngày nay ít người đọc Thơ, vì sao những tập thơ in ra khó bán? Với người yêu Thơ, thì con đường đến với Thơ như thế nào? v..v..

Từ những năm trung học cơ sở, tôi đã được học nhiều thơ, văn cổ, nhiều từ Hán Việt, tuy hay nhưng khó nuốt. Học qua thơ chữ nôm, thật tuyệt khi được học Truyện Kiều, Chinh phụ ngâm khúc, Bà Huyện Thanh Quan v.v. Tôi thích những “ao thu lạnh lẽo nước trong veo, một chiếc thuyền câu bé tẻo teo, sóng biếc theo làn hơi gợn tí, lá vàng trước gió sẽ đưa vèo”… của Nguyễn Khuyến, thích Tú Xương .. và có vẻ như tôi hâm mộ tư tưởng vô vi của Lão Trang. Những kiến thức thầy cô giảng dạy đã cho tôi căn bản đến với văn chương. Khi phải chọn ban lúc lên trung học phổ thông, tôi suy nghĩ trằn trọc rất nhiều. Những năm cấp 2 tôi học giỏi đều các môn, trong đó có cả Toán, Lý Hóa, nhưng dường như tôi nghiêng về văn chương, ngoại ngữ nhiều hơn. Tôi đã quỳ trước bàn thờ Phật, có 3 mảnh giấy viết sẵn A, B, C được xếp lại cho tôi “bốc thăm”. Bốc lần thứ nhất, mở ra, là B, tôi thất vọng, tự cho phép mình được bốc lại, lần thứ hai là A. Tôi bắt đầu run, vái Phật cho tôi còn cơ hội lần thứ ba, cũng là lần cuối cùng. Lần này thì may sao, chữ C hiện ra, như tôi đã mong muốn. Tôi sung sướng quá, nghĩ rằng Phật đồng ý cho tôi học ban C rồi. Tôi thưa với ba, may sao ba cũng “ừ”, có lẽ vì ba chỉ muốn con gái ba làm cô giáo.

Vào đầu năm học đệ tam, bạn bè lớp 9-1 của tôi đa số qua ban A và B. Vì thế tôi có nhiều bạn mới từ lớp 9-2 qua học chung, và thêm nhiều bạn từ các trường khác như Trinh Vương, Bồ Đề, có bạn từ Đà Lạt xuống. Tôi còn nhớ mãi lúc cô Thúy Nga bước vào lớp dạy môn Toán, nhìn thấy tôi ngồi trong lớp C cô đã sửng sốt. Cô gọi tôi lên mắng cho một trận nên thân: “Tại sao em lại chọn ban C? Lẽ ra em nên theo ban B, môn Toán em rất giỏi mà…” Tôi buồn lắm, nghĩ mình đã sai ư? Trong thời gian học, có một số bạn nói rằng ban C học bài nhiều quá, vội xin chuyển qua ban A. Còn tôi, tôi rất sung sướng với những giờ học ngập tràn văn chương, ngoại ngữ, đến năm lớp 12 còn có thêm 4 môn Triết học Tâm lý, Siêu hình, Đạo đức, Lý luận .. nữa. Chúng tôi tha hồ mà chép thơ và những trích đoạn văn chương cho nhau vào lưu bút, vào những tập thơ riêng. Ngày ấy những bài thơ trong Tuổi Ngọc, Tuổi Hoa được chúng tôi chuyền tay nhau mà chép. Những bài như “Áo lụa Hà đông” của Nguyên Sa, “Trên ngọn tình sầu” của Du Tử Lê, “Qua mấy ngõ hoa” của Mường Mán và rất nhiều bài thơ khác v.v. được chúng tôi học thuộc lòng. Các bạn chép thơ văn rồi nhờ tôi vẽ trang trí, mà tôi cũng không ngờ sau này gặp lại, nhiều bạn nói rằng ngày ấy bạn cũng có những tập thơ chép, cũng có những hình vẽ trang trí của tôi. Tôi đùa “vậy sao? Sao ngày ấy mà mình đã vẽ nhiều như vậy kìa. Biết vậy, hồi đó mình thu tiền các bạn, thì mình .. giàu rồi!”

Nhưng .. thú thật với bạn, đến lúc đó tôi vẫn chưa làm nổi một bài thơ nào. Hình như tôi thích viết và dịch hơn. Ba tôi làm việc ở Ty ngân khố, gia đình tôi ở trên lầu. Chiều nào sau giờ làm việc tôi cũng chui vào dãy phòng làm việc có rất nhiều máy đánh chữ. Tôi tập gõ. Vừa gõ tôi vừa sáng tác .. truyện cổ tích cho đến lúc trời tối mò. Sau đó thì tôi dịch từ cổ tích anh em nhà Grimm, cuốn Le livre de la jungle của Ruyard Kipling bản tiếng Pháp. Bầy em tôi lúc đó đã có đến 6 đứa, là “độc giả” yêu dấu của tôi. Các em rất hăm hở chờ đón “tác phẩm” của chị ra lò. Chưa kịp đóng thành tập chúng đã dành nhau xem, có lúc khóc la om sòm vì không dành được.

Năm vào đại học, lại một ngẫu duyên nữa đưa tôi đến với ban Văn. Tôi thích hội họa từ thuở bé, và tôi đã mơ trở thành họa sĩ vẽ phim hoạt họa. Vì vậy, tôi ái mộ Walt Disney. Những bộ phim, những sách truyện của Walt Disney như “Bạch Tuyết và 7 chú lùn”, “Nai Bambi”, “Công chúa ngủ trong rừng” v.v. tôi đều đi xem, đều mua sách về ..gối đầu giường. Tôi đã ôm hồ sơ đến trường Mỹ thuật Gia định. Nhưng ba tôi không muốn con gái “khổ” vì làm họa sĩ .. lang thang lắm. Ba viết tối hậu thư từ Qui Nhơn gửi vào Sài gòn cho tôi: “Con phải hoàn tất một đại học văn hóa, còn vẽ vời, con dùng tay trái. Không thì về nhà!”… Tôi buồn lắm, đi học xa nhà mà không có “nhà tài trợ” thì làm sao mà học? Vậy là phải thi vào ĐH Sư phạm. Lượng sức mình nếu thi ban Pháp văn thì không địch nổi với dân trường Tây như Marie Curie, Taberd ở Sài gòn, Lycée Yersin ở Đà Lạt xuống, tôi đành vào Văn khoa học một năm lấy bằng dự bị Văn khoa ban Văn chương quốc âm để thi vào ban Việt Hán của ĐH Sư phạm. Vào đây cũng chẳng dễ dàng chút nào khi các bạn thi vào khoa này cũng từ các trường nổi tiếng như Gia Long, Trưng Vương, nhiều bạn đã từng đoạt giải văn từ thời trung học. Chúng tôi phải thi viết 3 môn chính: Văn, Pháp văn và Hán văn rất gắt gao, 1 phải chọi với 10. Trong số 1.000 thí sinh, đậu được phần thi viết đã khó lại phải thi Vấn đáp, 100 người đậu phần thi Viết đến Vấn đáp chỉ lấy 1 lớp 40 sinh viên. Vậy mà cuối cùng tôi cũng đậu. Một người bạn trai đã đi xem bảng cho tôi vì tôi không đủ can đảm đi xem. Xem bảng xong, anh hớn hở báo tin cho tôi biết: “Bạn anh nghe tin em đậu, nể quá, vì bạn gái nó thi vào Sư phạm hoài đâu có đậu nổi!” Tôi mừng, vì .. được ở lại Sài gòn, không bị bắt về nhà!

Những năm học ban Việt Hán thật vui. Chúng tôi được học rất nhiều môn ngoài Việt văn, Pháp văn, còn có Hán văn và giờ học tiếng Nôm nữa. Lớp học gọn, nhỏ, không quá đông như năm học ghi danh ở Văn khoa đôi khi ngồi cuối giảng đường lắm lúc không nhìn được mặt thầy. Ở đây, chúng tôi đã được nuôi dưỡng trong không gian đầy chất thơ, những giờ học phủ kín văn chương chữ nghĩa. Giờ học chữ Nôm là lúc mà chúng tôi được cười nhiều nhất, lý do là vì không phải từ Nôm nào chúng tôi cũng biết, do phải dựa trên các thành tố của chữ Hán để viết thành tiếng thuần Việt, thường là ghép từ 2 chữ Hán hoặc thêm nét, thêm bộ chữ Hán vào để thành chữ, mà như vậy thì phải thật giỏi chữ Hán mới viết nổi chữ Nôm. Mỗi khi thầy ra một đề luận văn viết bằng chữ Nôm là cả lớp cứ ôm bụng cười vì nhiều chữ chế ra chỉ có mình hiểu!

Bốn năm đại học trôi qua trong bối cảnh đổi thay hoàn toàn của 2 chế độ, sau 1975 chúng tôi phải cấp tốc học cho xong chương trình 4 năm của đại học Hà Nội trong vòng 2 năm để ra trường. Chúng tôi cũng được học rất nhiều về văn chương nước ngoài, những nền văn học lớn của thế giới từ văn học Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp, Đức. Học và thảo luận về những tác phẩm vĩ đại như Faust của Goethe, Anna Karenina của Lev Tolstoy, thơ Pushkin, Tứ đại danh tác của văn học Trung quốc ( gồm Tam Quốc diễn nghĩa của La Quán Trung, Thủy Hử của Thi Nại Am, Tây Du Ký của Ngô Thừa Ân, Hồng lâu Mộng của Tào Tuyết Cần ), Những người khốn khổ, Thằng gù nhà thờ Đức Bà của Victor Hugo, Ông già và Biển cả của Ernest Hemingway và còn rất nhiều. Chúng tôi cũng được tiếp xúc với các nhà văn, nhà thơ, nhà phê bình văn học nổi tiếng từ trước như Xuân Diệu, Huy Cận, Hoài Thanh .. mà nhà trường đã mời đến thỉnh giảng ngoại khóa. Lúc ấy, văn chương đã phần nào giúp cho chúng tôi tạm thoát khỏi thực tại khó khăn.

Tôi được phân công về Vĩnh Long dạy Cao đẳng sư phạm, môn Văn chương Việt nam. Tôi cho giáo sinh tổ chức các sinh hoạt câu lạc bộ Truyện Kiều để họ nghiên cứu, thảo luận sâu hơn về nhiều chủ đề trong tác phẩm kinh điển ấy. Hai năm trôi qua, do không chịu nổi áp lực từ công việc, phần chán ngán vì những bài giảng chỉ có như vậy thiếu sáng tạo, tôi bỏ việc trở về nhà.

Cả một quá trình, nhiều năm được đào tạo, hít thở cùng với văn chương như vậy, thế nhưng .. tôi không làm một bài thơ nào, cũng không viết được một đoản văn nào ngoài những bài giảng soạn để lên lớp mỗi ngày trong thời gian còn đi dạy.

Gần 20 năm sau, khi tôi đã có công việc ổn định tại thành phố, nhưng hoàn toàn khác với nghề được đào tạo, tôi bắt đầu viết chút ít cho mình đọc! Tôi vẫn thích đi học, những năm 90 thành phố bắt đầu xuất hiện các trường đại học tại chức dành cho những người ham học nhưng không có thì giờ ban ngày. Tôi chọn một đại học ngoại ngữ thi vào. Trường có 2 khoa: Kinh tế thương mại và Văn chương Anh. Nghĩ tới nghĩ lui, tôi lại chọn Văn chương Anh, dù lúc đó tôi cũng đang cần kiến thức về kinh tế thương mại. May sao trong chương trình chúng tôi cũng được học về các môn kinh thương rất thực tế. Do đã có bằng đại học, tôi được miễn học các môn tiếng Việt, chỉ học tiếng Anh. Thế mà tôi vẫn đến lớp ban đêm sau một ngày làm việc, không muốn bỏ một giờ nào suốt 4 năm trời cho đến ngày tốt nghiệp. Thích nhất là giờ Văn hóa Việt Nam của giáo sư Trần Ngọc Thêm. Tôi say mê với những triết lý Âm dương, với Ngũ Hành, Hà Đồ… Và dĩ nhiên các giờ tiếng Anh, tôi đi học ghi chép đầy đủ đến nỗi cứ mỗi lần đến kỳ thi học kỳ là các bạn cùng lớp tranh nhau mượn tập của tôi để photocopy lại. Trong giờ Văn chương Anh, cô giáo cho chúng tôi dịch thơ Anh cổ, còn nhớ bài thơ “How do I love thee” của nhà thơ nữ Elizabeth Barrett Browning (1806-1861) với những câu thơ thật đẹp:

How do I love thee? Let me count the ways?
I love thee to the depth and breadth and height
My soul can reach, when feeling out of sight
For the ends of Being and ideal Grace
I love thee to the level of everyday….

Dịch thơ cổ rất khó, tôi phải dịch thoát ra, bài thơ cô giáo chưa kịp sửa, nhưng đọc tới đọc lui tôi thấy … vừa ý rồi, nên còn giữ đến bây giờ :

Tình Yêu
Hãy để cho em nói – Em đã yêu anh như thế nào!
Em yêu anh đến tận cùng vực sâu, tàn hơi thở,
Và hơn cả đỉnh núi cao xanh,
Lòng em vẫn yêu anh như thế, cả khi anh đã xa rồi!
Bởi tận cùng Tạo vật và cái Đẹp lý tưởng,
Em yêu anh hơn thế từng ngày,
Như trong cô tịch cần mặt trời và ánh nến,
Em yêu anh cuồng say, như người cố vượt lên đỉnh non cao
Yêu anh trong sáng, như vừa qua buổi kinh cầu,
Yêu anh bằng tất cả niềm đam mê,
Bằng nỗi muộn phiền xưa cũ,
Cùng niềm tin của tuổi trẻ.
Yêu anh với một tình yêu ngỡ như đã mất,
Trong nỗi mất mát thần thánh, em vẫn yêu anh!
Đến tàn hơi,
Nụ cười, nước mắt, cả cuộc đời,
Và, nếu Thượng đế cho em quyền lựa chọn,
Em sẽ càng yêu anh nhiều hơn khi đã lìa đời …

Từ bài thơ dịch lần đầu tiên này, tôi đâm ra thích dịch thơ, dù đây là một công việc khó. Một lần vào nhà sách, tôi cầm một tập thơ dịch từ những bài thơ hay tiếng Pháp, dịch giả là ai tôi không nhớ. Rất thích thơ Pháp, tôi định mua, nhưng lật xem vài trang, tôi thấy bài thơ “Ariette” của Paul Verlaine được dịch thật … nhức đầu, tôi cũng không nhớ hết nhưng đại khái anh ta dịch 2 câu sau của đoạn đầu tiên

“Il pleure dans mon coeur,
Comme il pleut sur la ville
Quelle est cette langueur,
Qui pénètre mon coeur?”…

thành “Có nỗi buồn này, rơi lọt vào lòng tôi”… và còn nhiều câu nữa. Tôi bỏ cuốn thơ ấy xuống, không mua nữa. Về nhà tôi dịch lại .. cho tôi đọc:

“Mưa rơi trên phố xa,
Lòng ai giờ đang khóc,
Có một nỗi sầu nào,
Len lén vào hồn ta?

Ôi, tiếng mưa rơi êm!
Trên mái nhà, mặt đất.
Cho trái tim phiền muộn,
Ôi bài hát mưa đêm!

Lòng buồn không nguyên do,
Trong trái tim se thắt.
Có phải vì bội phản
Đau thương không nguyên do?

Này chính là nỗi đau,
Nên không biết vì sao
Không yêu, không thù hận
Mà lòng trĩu nỗi đau!”…

Một thời gian sau, trong hoàn cảnh và tâm trạng thoải mái hơn, tôi bỗng dưng thích làm thơ, tự viết chứ không dịch nữa. Để trêu anh chàng trưởng phòng Kinh doanh nhát gái, tôi viết bài “Ngày hôm qua”. Suy nghĩ về cô bạn lớn tuổi không muốn lấy chồng, tôi viết “Người đi tìm hạnh phúc”. Mỗi ngày trên đường đi làm ngang qua cầu Sài gòn, nhìn những ngôi nhà nhấp nhô bên sông đẹp như trong tranh ấn tượng của Paul Cezanne, tôi viết “Qua sông”. Nhớ đến một người bạn họa sĩ chuyên vẽ về chủ đề Totem và những bức tượng nhà mồ dân tộc Tây nguyên, tôi viết “Từ nơi cuối cùng”. Đọc báo nghe tin làng tranh Đông Hồ dần mai một và nghề in tranh khắc gỗ cổ truyền nay thay thế bằng hàng mã, tôi viết “Câu chuyện thời gian”. Đau lòng khi nghĩ đến ông sếp đang ngồi tù, tôi viết “Hư danh”. Xót xa một mùa hè hạn hán miền Trung, tôi viết “Cầu Mưa”. Một lần đi Mỹ dự hội chợ thương mại, gặp lại một người bạn cũ sau 30 năm, từ khung cửa kính nhà hàng xoay, nhìn vầng trăng rằm lửng lơ treo trên Bay Bridge đẹp như trong giấc mộng, tôi viết “Đêm San Francisco”. Rồi tình cờ thấy trên mạng có cuộc thi thơ dành cho người không chuyên ở Mỹ, tôi gửi bài thơ “Số phận” đã chuyển sang tiếng Anh. Khi đăng ký để gửi bài thơ, cuộc thi không dành cho người ở Việt Nam, tôi gõ vào tên em gái tôi đang ở San Diego. Ít lâu sau, em gái tôi ngạc nhiên nhận được thư mời đến tham dự cuộc gặp gỡ của những người có bài thơ được vào chung kết.

Và có lẽ, thời gian tôi làm thơ nhiều nhất là lúc tôi gặp một người Pháp đến Việt Nam quay một bộ phim về ngành nghề thủ công sơn mài. Tôi giúp cho ông tư liệu và kiến thức, kinh nghiệm tôi có được trong hơn 20 năm trong nghề. Bộ phim này sau đó được giải nhất tại Pháp, về phim tư liệu dành cho các nhà làm phim không chuyên. Ông trao đổi với tôi nhiều chủ đề, trong đó có lần ông hỏi tôi có làm thơ không, vì ông cũng thích làm thơ. Ông gửi tôi đọc những bài thơ của ông, và tôi cũng gửi cho ông những bài thơ của tôi, dịch ra tiếng Pháp, ông đọc và sửa lại cho đúng cách hành văn của người Pháp.

Năm 2004, khi ra mở công ty riêng, bận rộn với công việc, tôi quên đi chuyện làm thơ. Thêm 6 năm sau nữa, gặp lại các bạn lớp Việt Hán ngày xưa, các bạn rủ vào blog của lớp cho vui, tôi bắt đầu tham gia với vài bài viết ngắn. Chỉ mới gần đây, tôi mới vào trang nhà nthqn.org của một số bạn cũ thời trung học, làm quen với các bạn vài bài ký sự, du ký, vài bài thơ nhỏ…

Tôi không có năng khiếu thiên phú để làm thơ dễ dàng theo kiểu “xuất khẩu thành thi”. Tôi không phải là thi sĩ. Tôi chỉ là người thích đọc thơ, thích bày tỏ nỗi lòng, tâm sự qua thơ. Thơ, đối với tôi, là những ý tưởng chợt đến cùng với cảm xúc ngập tràn, được viết ngắn gọn, với ngôn từ có thể vang lên như nhạc. Không cần phải cầu kỳ, bí hiểm, Thơ phải mở ra cho mọi người, nỗi lòng của ta có thể chỉ là của riêng ta, nhưng cũng có khi ta nói hộ cho mọi người điều mà họ từng suy ngẫm trong lòng nhưng không thể thốt ra thành lời. Và để gần gũi hơn với mọi người, Thơ phải đi vào cuộc sống, Thơ không chỉ là “ru theo gió, mơ theo trăng và vơ vẩn cùng mây” mà còn phải đến với nhiều mảng đời ” Để linh hồn ràng buộc bởi muôn giây, Hay chia sẻ cùng trăm tình yêu mến”… như thi sĩ Xuân Diệu đã định nghĩa.

Tôi nhớ đến bài viết của một người bạn, về chuyện “Ngáp được ruồi”. Khi bỗng dưng một vài bài thơ của tôi được lọt vào “mắt xanh” của một nhạc sĩ ở phương trời xa xôi mà anh và tôi chưa hề một lần gặp mặt. Tôi cảm thấy vui vì ít ra những bài thơ nhỏ của tôi có thể gợi nên cảm hứng cho một người viết nhạc, có thêm những nốt nhạc vui cho cuộc đời. Khi anh đưa bản demo ca khúc “Bảo Tàng Tình Yêu” vào You tube, nhiều fan đã đàn và hát rất hay, có người đàn guitar, có người đàn piano, có người hát. Nhiều người khen giai điệu tiết tấu ca khúc hay, ý thơ lạ. Bây giờ anh đang viết thêm một ca khúc nữa dựa vào ý thơ trong “Người đi tìm Hạnh Phúc” và “Số phận”. Tôi nói với nhạc sĩ rằng không phải bài thơ nào phổ nhạc cũng thành công. Nếu có, thì đó là nhờ tài hoa và ngón đàn của nhạc sĩ, kết hợp cái duyên văn nghệ của người viết ra bài thơ ấy. Vì lý do nào đi nữa, tôi mong con “ruồi” ngáp phải này sẽ ngọt như mật, dễ thương như hoa hồng nở sớm mai, và còn có đôi cánh tí xíu như nàng tiên Tinker Bell trong câu chuyện Peter Pan chấp chới bay vào thế giới thần tiên …
Con đường đưa tôi đến với Thơ là như thế đó, còn bạn thì sao?

NGUYỄN DIỆU TÂM
11.2011

27 BÌNH LUẬN

  1. RE: Đến Với Thơ
    Diệu Tâm thân mến,
    Cảm ơn Diệu Tâm đã cho các bạn đọc một bài viết chân thật, đầy đủ và khá hay về con đường đến với thơ.
    Ở vị trí người đọc, Diệu Tâm là một người đọc thơ tuyệt vời, thuộc dạng quý và hiếm.
    Ở vị trí người làm thơ,hình như Diệu Tâm hơi tỉnh táo quá, thiếu các cơn ‘say thơ’ mà các nhà thơ thường có, nên làm thơ không nhiều.
    Rất đồng cảm các quan điểm của Diệu Tâm về thơ đưa ra trong bài viết.
    Thơ,nói chung, lúc này hình như hơi xa rời cuộc sống, trốn mình vào tháp ngà mới, nên người đọc không còn đọc thơ chăng ?
    Cảm ơn Diệu Tâm.
    HNN

  2. RE: Đến Với Thơ
    Anh HNN mến, cảm ơn anh đã đọc và cho nhận xét. DT thấy anh nói rất đúng. Với hình ảnh “túi thơ bầu rượu” thì DT chịu thua. Vì không biết .. uống rượu nên có lẽ khó mà có những cơn .. say thơ, dù rất thích đọc! Mà các nhà thơ cũng cần có người đọc như DT mà, phải không anh? Chúc anh làm thơ nhiều nhiều cho các bạn & DT đọc với! Cảm ơn anh,

  3. re: Đến với thơ
    Tâm thân mến,
    Bạn đến với thơ văn, hội hoạ không phải do số phận mà rõ ràng là do bạn định đoạt. THơ văn, nghệ thuật không cần phải đến vì nó ở ngay trong trái tim của Tâm rồi. Mình thấy Tâm từ trong đó bước ra, thật nhẹ nhàng, dịu êm… đến nỗi chính Tâm cũng không biết vì sao, và rồi lại tự hỏi mình đã đến với thơ bằng con đường nào?
    Những rung cảm của bạn thật chân thành và dễ thương. Chính vì vậy nó đã làm lay động trái tim người khác.
    Mong bạn giữ mãi những gì bạn có như chính cái tên của bạn : Diệu Tâm!

  4. RE: Đến Với Thơ
    Hạnh Nhân thân mến. Vẫn như bao giờ, những lời bàn của bạn luôn làm mình xúc động. Các bạn thường cho rằng mình có “tài”, nhưng mình không bao giờ nghĩ như vậy, lý do: đó chỉ là những điều mình thích. Mình thích thì mình muốn làm, muốn thực hiện. (Chỉ khổ một điều là hình như mình .. thích hơi nhiều. :-)) Vì vậy, quan trọng là cứ “thích”, bao giờ làm được thì còn tùy vào thời gian, hoàn cảnh, cơ hội, điều kiện, kỹ năng. Nếu có lúc cơ hội đến nhưng mình không dám nắm lấy vì cảm thấy kỹ năng còn thiếu thì cũng có lúc có kỹ năng lại thiếu điều kiện. Thêm vào đó là sự may mắn nữa. Nhưng mình thường không ngồi chờ may mắn đến, mà phải làm lấy trước đã. Một điều mà mình thường rất ủng hộ bạn bè, con cháu, người thân là .. chuyện Học. Định nghĩa về Học rất rộng. Từ kiến thức xã hội, văn hóa, đến tất cả những gì ta có thể nhìn thấy, bắt gặp trong cuộc đời. Không phải chỉ học ở những giáo sư giỏi, những tấm gương sáng, mà còn học ở những mảnh đời khốn khó, từ những điều tưởng chừng như “xấu” nữa. Suốt đời mình bơi trong bể Học, không bao giờ muốn dừng, trừ khi .. về trời 😉 Tất cả những chia sẻ của mình với các bạn đều từ trái tim. Và mình cảm thấy hạnh phúc nếu các bạn có thể tìm thấy một chút tương đồng nào đó ở đây. Cảm ơn Hạnh Nhân rất nhiều. Bài “Ngáp Được Ruồi” là một trong những bài viết của Hạnh Nhân mà mình đã đọc và rất thích. Không chỉ có bạn “ngáp” đâu, mình cũng được “ngáp” hoài. Gửi lời thăm chú chim nhỏ hay đến bên cửa sổ thăm bạn. Hẹn gặp lại sớm nha. DT

  5. RE: Đến Với Thơ
    Hi hi, hóa ra “chí mén” gặp nhau, mình nhớ cũng đã dịch bài thơ “How đo I love thee” gữi email cho các bạn XNL cách nay vài ba năm gì đó, Tâm nhớ không? mình chỉ con nhớ loáng thoáng mấy câu cuối:
    “Em yêu anh
    Bằng nước mắt, bằng nụ cười, bằng tóc rối
    Bằng thân xác rã rời, bằng đau đớn của con tim
    Và ngày mai trong nấm mộ lặng im
    Em sẽ yêu anh hơn những gì đang nói”

    Hồi nhỏ mình cũng thích làm thơ, viết lung tung đầy vở, không hiểu sao bây giờ lại chỉ thích viết văn xuôi xị 😆 Viết gì cũng được, miễn viết từ sự xúc cảm của tâm hồn, và truyền đạt tới người đọc được một chút gì đó, đừng chỉ rổn rảng chữ và chữ. Vậy thôi

  6. RE: Đến Với Thơ
    Hà ơi, đúng là chúng ta cùng “chí mén” thật. Người xây “chợ tình phố biển” thì kẻ xây “bảo tàng tình yêu”. Nay lại cùng thích bài thơ của E.B. Browning! Đồng điệu như vậy mới chơi thân được với nhau chứ phải không bạn của tui? À à … con gà tây của Thanksgiving năm nay thế nào rồi? Chắc nó được quay ngon lành lắm vì .. chinh phu đã về? 😛

  7. Về thơ…
    Diệu Tâm ơi, mình không hề bất ngờ chút nào về cái chuyện “ngáp được ruồi” của bạn, bởi những tâm hồn đồng điệu rồi sẽ gặp nhau mà, như người ta vẫn thường nói “đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu” (?). Cám ơn Diệu Tâm đã nhắc cho mình và các bạn Việt Hán I nhớ lại cái thuở bọn mình chọn con đường (khá cam go)vào ĐHSP…Mình cũng tâm đắc với bạn một “định nghĩa” về THƠ. Bạn viết:”Thơ, đối với tôi, là những ý tưởng chợt đến cùng với cảm xúc ngập tràn, được viết ngắn gọn, với ngôn từ có thể vang lên như nhạc. Không cần phải cầu kỳ, bí hiểm, Thơ phải mở ra cho mọi người, nỗi lòng của ta có thể chỉ là của riêng ta, nhưng cũng có khi ta nói hộ cho mọi người điều mà họ từng suy ngẫm trong lòng nhưng không thể thốt ra thành lời…” . Tocthe nghĩ thêm không phải chỉ cần ý tưởng, cảm xúc… mà còn là sở học phong phú, không ngừng nghỉ, cùng vốn ngoại ngữ dồi dào đã giúp bạn thể hiện những suy nghĩ của mình đầy chất thơ. Mình yêu những bài thơ dịch của bạn với ngôn từ bay bổng, mượt mà nhưng vô cùng giản dị, rất…dễ hiểu. Diêu Tâm ơi, mình yêu bạn biết bao!

    • Thương gửi Tóc Thề
      Welcome Tóc Thề đến với trang nhà NTH!Cảm ơn bạn đã đọc và gửi lời bàn. Xin giới thiệu với các bạn NTH Tóc Thề là cô bạn thân cùng học ĐHSP lớp Việt Hán I của mình ngày xưa. Tóc Thề cũng là một giảng viên Văn của CĐSP Tiền Giang, viết du ký rất mượt, xinh đẹp và dĩ nhiên là có mái tóc thề như nick của cô ấy. Ngày đi học đã có nhiều nhà thơ làm thơ vì .. mái tóc của bạn đấy, phải không?

  8. RE: Đến Với Thơ
    Chị Diệu Tâm mến,
    Theo em, mỗi người có một cách riêng để đến với thơ nhưng đều có điểm chung là yêu thơ và một chút thiên phú. Người làm thơ thường có tâm hồn nhạy cảm, giàu cảm xúc và khi cảm xúc dâng tràn thì ngôn từ sẽ tuôn chảy thành thơ, tự nhiên như phải nói lên điều cần bộc bạch. Cuộc sống công nghiệp hóa bây giờ đã lấy mất của con người nhiều thời gian và tâm trí nên những tâm hồn thơ bị lạc lõng, khó tìm thấy sự đồng điệu. Thơ cũng lạc lõng trong thời buổi kinh tế thị trường! Đó chỉ là vài suy nghĩ chợt đến trong em trước những câu hỏi chị đặt ra. Đọc “Đến với thơ” thấy khoái vì nó ngồn ngộn chất liệu sống rất riêng, làm em lại mơ màng nhớ lại con đường thơ…thẩn của mình. Những con đường đến với thơ cùng dẫn đến trang nhà NTH, phải không chị?

  9. RE: Đến Với Thơ
    Vân thân mến ơi, cảm ơn em đã chia sẻ suy nghĩ về Thơ và chị cũng đồng ý với Vân ở những điểm chung của chị em mình khi đến với Thơ : Yêu Thơ, có tâm hồn nhạy cảm, giàu cảm xúc. Nếu ai đó có thiên phú thì sẽ có thể làm thơ hay. Làm thơ không hay thì nó trở thành .. bài văn vần.
    Chị cũng nghĩ đến trường hợp bác hàng bánh paté chaud ở QN, không biết chữ mà làm thơ hay như Đào Thanh Hòa kể, không biết thơ bác hay như thế nào nhưng chị nghi đó thuộc loại “văn vần truyền khẩu”. Trần Đăng Khoa lúc mới 8 tuổi đã biết “Giục quả na mở mắt, tròn xoe,
    Giục hàng tre đâm măng, nhọn hoắt,
    Giục buồng chuối thơm lừng, trứng cuốc
    Giục hạt đậu nảy mầm, Giục bông lúa uốn câu…” ( Góc sân và Khoảng trời ) thì đó chắc chắn là trường hợp thần đồng Thơ! Thế nhưng khi có tuổi, thi hứng một thời không còn là động lực cho xúc cảm của ông nữa… Ôi nói đến Thơ, nhiều chuyện để nói dài suốt đêm phải không em? Hôm nào có lẽ mấy chị em mình hẹn nhau một đêm nào đó ngồi dưới trăng chờ xem hoa quỳnh nở, uống trà sen, nói chuyện về Thơ mới được 😉

    • RE: RE: Đến Với Thơ
      Chị DT thân mến,
      Nói một lần chưa hết nên em lại “nhiều chiện” thêm đây 😆 . Khoái chị còn ở chỗ dịch thơ Pháp đó, đoạn trong Ariettes oubliées, em cũng thích từ hồi còn đi học. Bài Chanson d’automne của P.V cũng đáng dịch lắm đó chị 😛 . Em có 1 bài của V. Hugo, để em lục lại, gởi admin đăng trình làng nghen. Chị đã chuẩn bị trà sen chưa, chừng nào quỳnh nở hả chị?

      • RE: RE: RE: Đến Với Thơ
        Vân ơi, trà sen có rồi nhưng .. quỳnh chưa nở 😛 Hôm nay lại đầu tháng 11 AL nên trăng cũng chưa có luôn. Vân thích thơ Pháp là hạp với chị lắm đó 🙂 nhớ lục lại rồi đưa bài thơ đó lên sớm nha. Chị cũng có viết bài tiếng P về “Sự phù du của Tình Yêu” (L’éphémérité de l’amour), “L’attraction du Souvenir” (Sự lôi cuốn của Kỷ niệm) và dịch Les Amours de Marie của Ronsard, Paris at Night của Jacques Prévert .. Mến,

  10. RE: Đến Với Thơ
    Diệu Tâm,

    Thơ thẩn vào ra cửa ngõ
    Thẩn thơ định nghĩa dễ thương
    Anh học Việt Hán ở trường
    Mà sao thơ phú như tuồng văn xuôi?

    Anh chịu định nghĩa THƠ của Diệu Tâm. Gan phải lớn lắm (hepatomegaly) mới định nghĩa được THƠ. Anh đọc định nghĩa THƠ của DT mà không thấy ngứa gan. Hì Hì!
    Ước gì được nghe HML, NĐH và HNN định nghĩa về THƠ.

  11. RE: Đến Với Thơ
    Anh Hiếu kính mến, cảm ơn anh đã “chịu” định nghĩa về Thơ của em và còn “chẩn đoán” bệnh .. Gan của em nữa. Trước khi xin anh một cái toa thuốc chữa bệnh ..Gan lớn này, chắc “bệnh nhân” phải khai thêm với anh: Em từng .. nằm mơ được .. hầu thơ cụ Tú Xương cùng cụ Nguyễn công Trứ nữa anh à 😛 Công nhận anh đúng là “thần y” rồi, mới khám bệnh .. từ xa mà đoán em đúng quá 🙂 … Ý em trong bài viết này là … em được đào tạo về Văn chương cẩn thận như vậy đó, mà em còn thấy làm thơ khó trời thần! Nhưng nghĩ đi nghĩ lại, đâu chỉ có mình ta thấy .. khó?
    Con đường đến với thơ thì không ai giống ai. Có nhiều trường hợp đến với thơ rất lạ, sau đó lại thôi. Như Trương Kế bên Tàu, tác giả bài thơ nổi tiếng “Phong Kiều Dạ Bạc”, em đố anh ông có làm nhiều thơ hay không? Xin thưa, chỉ một bài – và chỉ một mà thôi – và ông đã làm bài thơ này khi đi thi về biết tin mình .. rớt:
    “Nguyệt lạc ô đề sương mãn thiên,
    Giang phong ngư hỏa đối sầu miên.
    Cô Tô thành ngoại Hàn San tự,
    Dạ bán chung thanh đáo khách thuyền.”
    Bản dịch của Nguyễn Hàm Ninh:
    “Trăng tà chiếc quạ kêu sương,
    Lửa chài cây bến sầu vương giấc hồ.
    Thuyền ai đậu bến Cô Tô,
    Nửa đêm nghe tiếng chuông chùa Hàn San”
    Bản này thường bị nhầm là bản dịch của Tản Đà nhưng hay hơn.
    Vậy đó, chỉ một bài thơ ngắn viết lên trong lúc tuyệt vọng nhưng nó lại là bài thơ tuyệt đẹp và cực kỳ nổi tiếng. Ngày xưa có học bài này, nhưng lúc đi qua Tô Châu vào năm 2006 ghé thăm Hàn San Tự, em đọc được nguyên bản bài thơ tiếng Hán này của Trương Kế khắc trên một tấm bia lớn ở một vị trí nghiêm trang trong chùa. Xúc động ghê gớm anh Hiếu ơi!
    Qua bài thơ của Trương Kế kể trên, một điểm nữa em phát hiện là, nếu Thơ không phải là “nghề”, mà chỉ là những phút giây cảm xúc, hình như nó cũng rơi vào những trường hợp hay và đặc biệt hơn? Nhiều khi chuyên nghiệp quá, thường dễ bị “chai”? Vì vậy, tại sao các nhà thơ “chính cống” phải .. yêu nhiều? Bởi vì nếu yêu .. ít quá, họ sẽ không có những cảm hứng mới mẻ 😉
    Chuyện Thơ còn dài nữa, chẳng có gì lạ, có lẽ vì ngày xưa em được học và phân tích, phê bình Văn Thơ nhiều quá, em lại đặc biệt thích môn Lý luận, Phê bình và Nghị luận Văn học, vậy mới .. Gan to chứ! Cảm ơn anh Hiếu rất nhiều ( hihi để em có dịp .. khai bệnh Hepatomegaly của em ra với thần y chứ! )

  12. #RE: đến với thơ
    DTâm ơi, Không còn có lí do nào để DT lùi bước trước vô số đọc giả & bạn hửu ái mộ
    Rất ngưỡng phục sự tinh tế và trình độ sâu sắt về thơ văn nghệ thuật của bạn . Cám ơn những bài viết chân thật gây nhiều cảm xúc cho người đọc ! DT ơi bạn đã thành công- Hãy có 1 buổi họp mặt vui vào đầu năm nhé
    NB

  13. RE: Đến Với Thơ
    Ngọc Bông thân mến, cảm ơn bạn thật nhiều vì Thanksgiving đi Las Vegas về vẫn không quên dạo bước vào trang nhà đọc và gửi lời bàn. Mình cũng đang chờ buổi họp mặt vui vẻ ấy đây. Mình sẽ rất nhớ đến bạn đó. Thương mến, DT

  14. Gửi ND Tâm
    NĐH mới mê có mỗi một thứ mà đã thấy ” lên bờ xuống ruộng ” rồi , nay thấy DT đa mang như vậy , nào là vẽ , dịch , đọc , phê bình…mà còn viết được thì đúng là ” bái phục “. Còn cái ” dzụ ” nhà thơ phải yêu nhiều như DT nói thì…thì…thì…đừng nói ra tội nghiệp lắm DT ơi, chỉ nên ủng hộ ngầm thôi ( hì hì ) .Thân

  15. Về
    Tình cờ. Đọc “Viết về Thơ”. Tình cờ. Đọc:”

    Một điểm nữa em phát hiện là, nếu Thơ không phải là “nghề”, mà chỉ là những phút giây cảm xúc, hình như nó cũng rơi vào những trường hợp hay và đặc biệt hơn. Nhiều khi chuyên nghiệp quá, thường dễ bị “chai”. Vì vậy, tại sao các nhà thơ “chính cống” phải .. yêu nhiều? Bởi vì nếu yêu .. ít quá, họ sẽ không có những cảm hứng mới mẻ”

    Thực ra sự phát hiện này đáng chú ý hơn cả bài viết với những lý luận. Nhưng chính trong sự phát hiện này cũng phản ánh sự dứt khoát, quyết liệt của tác giả . Về Thơ. Bỡi vì tự hỏi, tự trả lời không phãi là cách giải quyết vấn đề một cách rốt ráo. Nhất là về Thơ. Cho Thơ.
    Thêm một ý nhỏ. tính thù tạc không nên có trong văn chương.

    • Gửi Phong Cali.
      Cảm ơn đã đọc. Nhưng “sự phát hiện” đó không phải “phản ánh sự dứt khoát, quyết liệt” như bạn nghĩ. Câu này nói ra vì liên tưởng đến một vài trường hợp đặc biệt nào đó, không phải của bản thân, nhưng nói dài dòng về vấn đề này thì cũng không phù hợp vì hạn chế của một lời bàn. Câu tiếp theo “tại sao các nhà thơ .. phải yêu nhiều”, chỉ đùa một chút cho vui. Ở đây không có “tính thù tạc”, bạn hiểu hơi bị xa quá rồi.

  16. RE: Đến Với Thơ
    Anh NĐH mến, DT đâu dám đa mang như vậy đâu anh. Thật ra đó là cả một quá trình mà, có lúc làm chuyện này, có lúc chuyện kia, chứ làm sao có đủ 3 đầu 6 tay làm tất cả cùng một lúc? Riêng cái “dzụ” yêu nhiều của nhà thơ, DT đâu có .. nói lớn đâu, mới nói nhỏ cho anh NTH nghe thôi, anh lại đem ra nhắc .. làm lộ bí mật hết trơn rồi 😉 Nhưng qua chuyện này DT thấy hình như .. gan anh hơi bị nhỏ :).. Bài thơ anh viết gửi cho cô gái nào ái mộ thơ anh đó, anh lại chờ dịp .. đẩy qua anh TDL. Tội nghiệp anh TDL quá đi thôi .. 😛 (đùa anh chút thôi, đừng giận nghen!)

  17. RE: Đến Với Thơ
    Chị Diệu Tâm thương quí! Với em, thơ tự nó dến…
    Một ngày ngồi học ở lớp 10C, nhỏ Huấn cho em xem những bài thơ tình quá đổi ngọt ngào của thi sĩ Nhất Tuấn, rồi Nguyễn Bính, rồi Xuân Diệu, rồi Hàn Mặc Tử và TTKH…Thế là em biết đọc thơ, tập chép thơ và vẽ hình vào tập thơ toàn bằng mực tím. Tập thơ và những hình vẽ ấy em vẫn còn lưu giữ. Lâu lâu mở ra nhìn lại như nhìn vào kho tàng bé nhỏ bí mật hấp dẫn của lòng mình…Em cũng học văn, cũng đọc khá nhiều sách báo nhưng trí nhớ em tệ quá, không như chị, em thật tình phục trí nhớ như tạc của chị !…Những kiến thức từng làm em trở thành con mắm đó giờ bay đi đâu mất tiêu! Còn lại đây với những mảng chữ nghĩa lổ chỗ, không hình ảnh rõ ràng. Dẫu vậy em sẽ luôn thích đọc thơ, mê thơ và nếu còn có thể em sẽ còn làm thơ chị Diệu Tâm ơi!

  18. RE: Đến Với Thơ
    Hòa thân mến, chị nghĩ Yêu Thơ, thích đọc thơ, thích làm thơ .. là quyền của tất cả mọi người, không ai ngăn cản được. Những ai có ý thích về văn học nghệ thuật đều chắc chắn là có một tâm hồn hướng thiện. Còn nếu có ai đó không “thiện” thì do nhiều nguyên nhân, mục đích khác nữa.
    Chị cũng nghĩ nếu mình yêu thơ văn, nhạc họa .. thì đó là một trong những món quà trời cho mình. Vì nếu biết yêu – chỉ yêu thôi cũng được, còn bày tỏ thổ lộ ra bằng thơ văn nhạc họa nữa thì càng quý -, ta sẽ nhìn cuộc đời, thế giới này với đôi mắt khác hơn. Vậy chị rất ủng hộ Hòa mãi thích đọc thơ, mê thơ và làm thơ như Hòa muốn. Chị thích đọc những bài văn, thơ Hòa viết lắm, cả những bức tranh Hòa vẽ nữa!

  19. #RE: ĐẾN VỚI THƠ
    Tâm nì! Dù mới biết và chưa gặp em bao giờ. Nhưng nhìn hình và qua những bài viết,nhất là thơ thì trường hợp của Tâm: văn là người quả không sai! Rất tài hoa.Qua những tản mạn về thơ trên trang nhà, anh vẫn thích bài viết của Tâm hơn(nói thật lòng chứ không nịnh đầm mô nà!)Ngọn lửa đam mê bừng bừng khi đến vối thơ ca. Suối nguôn cảm hứng tuôn chảy khi cầm cọ Và dạt dào sóng vỗ
    đại dương khi viết văn, phải không người em đồng hương? Anh cũng đến với thơ ca của người và của mình từ năm 14 tuổi đến giờ.Phải chăng là nghiệp dĩ ?

  20. RE: Đến Với Thơ
    Anh Lữ mến, nếu anh đến với thi ca từ năm 14 tuổi thì đó đúng là nghiệp dĩ của anh rồi. Bởi vậy anh làm thơ rất dễ phải không? Đó là món quà ông Trời tặng cho anh đó. Riêng em thì như anh đã thấy qua nhiều bài tự sự, lắm .. truân chuyên nên có muốn dừng ở một lĩnh vực mình yêu thích cũng khó. Cảm ơn anh đã đọc và còn tặng em thêm một câu “nịnh đầm” mà người phụ nữ nào cũng phải công nhận là “êm tai”. Chúc anh sáng tác khỏe mãi như thế và hãy giữ cho trái tim vừa đủ để yêu chứ đừng để phải bị .. nong ra như TT đã nói nghen! 😉

  21. Đến với Thơ.
    Chị Diệu Tâm ơi. Hổm rày thấy bao nhiêu người vào Đến với Thơ của chị nhưng TT ngại ngùng không dám vào. Nếu có vào thì cũng không biết nói gì, không khéo lại bị cười cho. Vậy mà giờ chị lại nhắc tới tên của TT.hihi. Phải vào thôi há. Đến với Thơ của chị hay quá, ước gì TT cũng được như vậy.Chỉ là ước ao thôi. TT chúc chị vui, khỏe. Hôm rày không thấy chị Ngọc Dung đâu cả, im hơi lặng tiếng. Mong chị ND cũng vui khỏe chị há, chị cho TT chuyển lời thăm chị ND nha.

  22. RE: Đến Với Thơ
    Thu Trang mến, sao Trang lại “ngại ngùng” không vào để kể cho các bạn nghe mình đến với Thơ như thế nào? Ai dám cười Trang nè, méc đi chị .. bênh Trang liền! Bằng cớ là không phải bỗng dưng mà chị nhắc đến Trang đâu há? Phải có cái gì mới làm cho người khác nhớ chứ bộ! Hôm 20/11 chị đã thấy Trang mỏng manh như một nàng Thơ! Hình chị chụp đúng lúc Trang tặng hoa cho thầy Dũng cảm động ghê chưa? Còn 1 tấm cảm động hơn nữa nhưng chị .. dấu rồi 😉 Chị chụp Trang đến 4 tấm lận đó. Cho chị email đi chị gửi riêng cho! Còn chị Ngọc Dung cũng không biết sau hôm ấy chị ND lặn đi đâu rồi. Hôm qua chị nhận được 1 email không viết lời nào cả chỉ gửi 1 tấm hình chị ND chụp cùng chị hôm đó. Chị nghi người gửi rất ái mộ tiếng hát chị ND. Vui thật! Chúc Trang khỏe và vui, lần sau có tặng hoa cho thầy đừng rơm rớm nước mắt nữa nghe “cưng”!

  23. Đến với Thơ
    Chị Diệu Tâm ơi. TT nè. Chị nói làm TT mừng ghê dzậy đó. Cho kẹo cũng hổng bằng .hihi. Hôm trước chị Đông Oanh có gửi mail cho TT, TT thấy có địa chỉ mail của chị mà quên không lưu nên bây giờ không thấy nữa. TT tính mail cho chị nhưng lại không được. hic. Để mai ra trường TT xem lại rồi mail cho chị nha. Nếu không có thì TT sẽ đưa địa chỉ lên cho chị. Dzậy nha. Chúc chị luôn khỏe đẩ có ai bắt nạt TT chị có sức để bênh. 😆

BÌNH LUẬN

Vui lòng nhập bình luận của bạn
Vui lòng nhập tên của bạn ở đây

Bài Cùng tác Giả